ELEMENTARY EDUCATION ONLINE, cilt.15, sa.3, ss.742-760, 2016 (Scopus)
Bu araştırmanın amacı ortaokul beşinci sınıf öğrencilerinin toplama-çıkarma işlemi yaparken kullandıkları
ve tercih ettikleri ideal zihinden hesaplama stratejilerini belirlemektir. Nitel araştırma modellerinden özel
durum çalışmasına göre desenlenen bu araştırma, 2014-2015 öğretim yılının güz döneminde
gerçekleştirilmiştir. Araştırma, bir devlet ortaokulunda öğrenim gören 16’sı erkek 17’si kız olmak üzere toplam
33 beşinci sınıf öğrencisiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri araştırmacılar tarafından geliştirilmiş
etkinlik temelli yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Görüşme formundan elde edilen veriler
mevcut zihinden toplama ve çıkarma yapma stratejilerine göre betimsel olarak çözümlenmiştir. Araştırmadan
elde edilen sonuçlara göre toplama işleminde öğrencilerin en fazla “onluklara ve birliklere ayırarak ekleme”
stratejisini, en az ise “sayıları onu referans alarak parçalama” stratejisini kullandıkları belirlenmiştir. Çıkarma
işleminde ise öğrencilerin en fazla “onar onar eksiltme” stratejisini, en az ise “onlukları ve birlikleri ayırarak
çıkarma” stratejisini kullandıkları tespit edilmiştir. Buna rağmen çoğu öğrencinin zihinden toplama ve çıkarma
işlemlerine yönelik herhangi bir stratejiyi doğru şekilde kullanmadığı ya da bu sorulara cevap vermediği
belirlenmiştir. Öğrencilerin tercih edilen zihinden hesaplamaları değerlendirmeleri incelendiğinde, büyük
oranda kullandıkları stratejiler yönünde tercihte bulundukları tespit edilmiştir.
The purpose of this research is to determine mental computation strategies used to make additionsubtraction by fifth grade students. Also, the students’ choices for the ideal mental computation strategies are
examined in this research. The research designed according to case study of qualitative research models was
carried out in the fall semester of 2014-2015 academic terms. The research was conducted with 33 fifth grade
students, including 16 boys and 17 girls, studying in a state middle school. The research data were collected
with a task based semi-structured interview protocol developed by researchers. Qualitative data obtained from
the interview protocol were examined by descriptive analysis according to existing mental computation
strategies of addition-subtraction. According to the results of the research students used at most “Adding by
dividing into decimal and unity” and at least “Dividing based ten” in addition. Also, students used at most
“Subtracting ten by ten” and at least “Subtracting by dividing into decimal and unity” in subtraction.
Nevertheless, most students did not use any strategy for addition-subtraction and answer the questions
correctly. When the students’ assessments for the favoured mental computation strategies examined, the
students preferred the strategies that they use substantially.