4.Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Romatoloji Günleri, Sivas, Türkiye, 28 - 29 Haziran 2024, (Özet Bildiri)
Amaç: mRNA teknolojisi ile aşı üretimi yeni bir teknolojik
gelişme olup COVİD-19 pandemisinde acil kullanım onayı alan iki mRNA aşısı
mevcuttur.(1) SaRS-CoV-2 virüs enfeksiyonuna karşı etkinliği
kanıtlanmış olan bu aşıların yeni bir biyoteknolojik ürün olmasından dolayı
romatolojik hastalıkların aktivitesi üzerine etkisi bilinmemektedir. Bu
çalışmada, BNT162b2 (Pfizer-Biontech) aşısından sonra hastalık aktivasyonu
gelişen sistemik lupus eritamatozus (SLE) olgularını gözden geçirmeyi
amaçladık.
Metod: Çalışmamız 2021-2022 yılları arasında tek merkezli
retrospektif olarak yapılmıştır. Yaş ≥18 yıl, aşı öncesinde remisyonda olan (BİLAG skorunda herhangi
bir organ veya sistemde D veya E kategorisinde), ve BNT162b2 aşısından sonra
hastalık aktivasyonu gösteren SLE olguları çalışmaya dahil edilmiştir.
Bulgular: Toplam 346 hasta analiz edildi ve hepsi kadın olan
dört olgu çalışmaya dahil edildi. Olguların öyküsünde SLE’ye bağlı
immunsupresif tedavi kullanımı yoktu. Semptomlar ilk doz aşıdan sonra
başlamıştı. Klinik alevlenme olarak kutanöz vaskulit (cilt biyopsisi ile
kanıtlanmış) (imaj-1), polinöropati (elektromyelografi ile kanıtlanmış), artrit
ve interstisyel akciğer hastalığı mevcuttu (imaj-2). Artrit dışındaki üç olguda hospitalizasyon ve
immunsupresif tedavi ihtiyacı oldu. Artrit ve kutanöz vaskülit ile seyirli
olgular steroid monoterapisi ile iyileşti. Düşük ayak ile prezente olan
polinöropatik olgu steroid+siklofosfamid ile remisyona girdi. İnterstisyel
akciğer hastalığı (diffüz alveolar hasar+olası olağan interstisyel pnömoni)
gelişen 69 yaşındaki olgunun bronkoalveolar lavajında enfektif veya malign bir
bulguya saptanmadı; (i.v.)siklofosfamid+yüksek doz steroid tedavisine rağmen
progresif hastalık gelişti ve kronik solunum yetmezliği nedeniyle öldü. Olguların
demografik, klinik ve tedavi verileri Tablo 1’de verilmiştir.
Sonuç: Aşılar, adjuvan ile indüklenen otoimmun/inflamatuvar sendrom
(ASIA) için iyi tanımlanmış etiyolojik faktör olup(2) literatürde
mRNA aşıları ile hem yeni gelişen hem de alevlenme gösteren romatolojik
hastalıklar mevcuttur.(3) mRNA aşılarının, SLE patogenezindeki
efektör sitokin olan tip 1 interferon salınımını arttırması bu durumun
immünpatolojik nedeni olabilir.(4) Çalışmanın retrospektif olması ve
az sayıda hasta grubunu içermesi başlıca kısıtlılıklardır. Günümüzde mRNA aşı teknolojisinin
daha yaygın kullanımı beklenen bir durumdur ve bu aşıların romatolojik
hastalıklarla ilişkisinde prospektif ve büyük ölçekli çalışmalara ihtiyaç
vardır.