Badem (Prunus dulcis L.) Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ninönemli ürünlerinden biridir. Dünya genelinde bademintoprak kökenli fungal hastalık etmenlerinin kayda değerönemli kayıplara sebep olduğu bildirilmiştir. Bademlerdekök çürüklüğü ve solgunluk hastalığına, toprak kaynaklıherhangi bir veya birden fazla türün yer aldığı kombinasyonneden olabilir. Diyarbakır ilinde 2017 bahar dönemindebadem bahçelerinde ve fidanlıklarında sürveyler yapılmış,rastgele seçilmiş tatlı badem ağaçları/fidanları, kökkökboğazı çürüklüğü ve solgunluk hastalıklarına neden olanfungal hastalık etmenlerinin görülme sıklığı ve yaygınlığınıdeğerlendirmek için incelenmiştir. Zayıf gelişmiş, sararmış,solgunluk ve ölüm belirtisi gösteren şüpheli bademağaçlarının/fidanlarının kök ve kökboğazlarından bitkiörnekleri alınmıştır. Sürvey yapılan bölgelerden toplananhastalık belirtisi gösteren bademlerin kök, kök boğazı vegövdelerinden yapılan izolasyonlardan elde edilen izolatlarınpatojenisiteleri, morfolojik ve moleküler yöntemlerleteşhisleri yapılmıştır. Şüpheli bitki örneklerinden yapılanizolasyonlar sonucu elde edilen izolatların dağılımınagöre en sık rastlanan ve karakterize edilen toprak kaynaklıfungal hastalık etmeni, %28.9 yaygınlık ve %38.0 rastlanmasıklığı ile Fusarium oxysporum (Fusarium solgunluğuhastalığı etmeni) olup, bu hastalık etmenini %24.6 yaygınlıkve %21.5 rastlanma sıklığı ile Macrophomina phaseolina(Kömür çürüklüğü hastalığı etmeni), %19.3 yaygınlıkve %11.3 rastlanma sıklığı ile Sclerotinia sclerotiorum(Beyaz küf hastalığı etmeni) ve %16.7 yaygınlık ve %18.3rastlanma sıklığı ile Ceratobasidium sp., (Ceratobasidiumkök çürüklüğü hastalığı etmeni) takip etmiştir. Bildiğimizkadarıyla, Ceratobasidium sp., F. oxysporum, M. phaseolinave S. sclerotiorum hastalık etmenlerinin Türkiye’de yetişenbademlerde hastalıklara neden olduğu ilk kez bu çalışmaylabildirilmiştir.
Sweet almond (Prunus dulcis L.) is one of the most important nut fruit growing in South East Anatolia region of Turkey. It has been reported that root rot and wilt diseases of almond are caused by soil originated fungal disease agents which cause significant losses in almond production throughout the world. Root rot and wilt disease of almond may be caused by any a or a combination of several common soil-borne fungal species. During the spring of 2017, almond orchards and nurseries located in Diyarbakır province were surveyed to evaluate the prevalence and incidence of the fungal disease agent(s) causing root-foot rot and wilt diseases on randomly selected sweet almond trees/seedlings. Several root and crown tissues were collected from suspecious almond trees/seedlings showing poor growth, yellowing, and wilting and death symptoms. All isolates were subjected to pathogenicity test and all were identified according to morphological and molecular methods. According to the results of fungal isolations from roots, crowns and stems collected from suspicious almond plants indicated that the most frequently encountered soil-borne fungal disease agent isolated and characterised in surveyed districts was Fusarium oxysporum (Fusarium wilt disease agent) with the 28.9% prevalence and 38.0% incidence which was followed by Macrophomina phaseolina (Charcoal rot disease agent) with the 24.6% prevalence and 21.5% incidence, Sclerotinia sclerotiorumum (white mold disease agent) with 19.3% prevalence and 11.3% incidence and Ceratobasidium sp. (Ceratobasidium root rot disease agent) with the 16.7% prevalence and 18.3% incidence. To the best of our knowledge, this is the first report of Ceratobasidium sp., F. oxysporum, M. phaseolina and S. sclerotiorum causing almond root rot and wilt diseases in Turkey