Hatay ilinin Amik Ovası’nda Asi Nehri’nin kenarında yer alan Aççana Höyük, Eski Alalah kentinde son yıllarda yürütülen ve üretim teknolojileri, genom analizleri ve paleoiklim çalışmalarını da içeren çok yönlü araştırmalar, bir Tunç Çağı başkentinin Erken Tunç Çağı’nın sonundan Demir Çağı’na kadar olan sosyal dinamiklerini bütüncül ve uzun süreçte değerlendirmeye imkân tanıyan veri setlerini oluşturmuştur. Bu makalede, yeni arkeolojik araştırmalar ekseninde, Amorit kökenli Yamhad Krallığı’nın çatısı altında yönetimsel bir güce sahip olan kent devleti Alalah’ın ekonomik altyapısını oluşturan zirai faaliyetler, ticaret ağları bağlamında şekillenen teknolojik bilgi aktarımı ve üretim endüstrileri, Orta Tunç Çağı (yak. MÖ 2100-1650) tabakalarından elde edilen sonuçlara bağlı kalınarak aktarılmıştır. Hurri kökenli Mitanni İmparatorluğu himayesi altında Mukiş Krallığı’nın başkenti konumuna ulaşması ve bunun sosyal, ekonomik ve politik yansımaları Geç Tunç I dönemi (yak. MÖ 1650-1400) arkeolojik verisi üzerinden irdelenmiştir. Hitit İmparatorluk politikaları kapsamında bölgenin Güneydoğu Anadolu ve Kuzey Suriye’nin yönetiminde bir askeri tampon bölgeye dönüşmesi süreci ise (yak. MÖ 1400-1200) kentte açığa çıkarılan askeri nitelikli kale yapıları ve Hitit kült nesnelerine bağlı kalınarak sunulmuştur. Bu veri setleri üzerinden mekânsal ve sosyal hafızayı tanımlayan mimari yaklaşımlar, bölgelerarası ilişkiler ekseninde gelişen yerel üretim teknolojileri, çevresel ve iklimsel faktörlerin rolü çerçevesinde uzak ya da kısa mesafe insan hareketliliğinin yarattığı kozmopolit sosyal yapının tarihsel süreçte genel bir değerlendirmesi sunulmuştur.