İnterdisipliner Yaklaşımla HATAY’DA AFET DENEYIMI 6 Şubat 2023 Depremini Tarihe Not Düşmek, Prof.Dr. Veysel EREN, Editör, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, ss.229-242, 2023
Travmatik olaylar bireylerin önceki yaşamlarında olumlu seyreden birçok
süreci etkilemektedir. Travmatik olaylar, bireysel yaşantılarla (ani kayıp, şiddete
maruz kalma vb.) gelişeceği gibi deprem sel gibi doğal afetler sonucu da
ortaya çıkmaktadır. Dünya Ruh Sağlığı araştırmalarına göre tüm dünyadaki
insanların yüzde yetmişlik kesimi afetler sonucu oluşan travmalara maruz
kalmaktadır (Benjet vd., 2016). Afetlerin etkileri ise yaralanmaya, sakat kalmaya
ve yaşamı kaybetmeye dair bireysel fiziksel etkiler; bina yıkımı, alt yapının
kullanılmamasına ve tarım faaliyetlerinin durmasına bağlı çevresel fiziksel
etkiler; mali ve maddi kayba yol açan ekonomik etkiler; sağ kurtulanların yaşadığı
çevre değiştirmeye, yıkıma ve ölüm olaylarına şahit olmaya bağlı psikososyal
etkiler altında ele alınmaktadır (Yavuz ve Dikmen, 2015). Afetlere doğrudan
maruz kalanlar birinci düzeyde; afete doğrudan maruz kalanlarla yakın
bağı olanlar ikinci düzeyde; afet bölgesine yardıma gidenler ise üçüncü düzeyde;
afetzedeleri kitle iletişim araçları veya sosyal medya üzerinden takip edenler
ise dördüncü düzeyde etkilenenler olarak sınıflandırılmıştır (Akyılmaz ve
Karka, 2011). Doğal afetlerin etkileri ve etkilenme düzeyleri belirtilse de her
afetin şiddeti aynı düzeyde değildir. Bu olaylardan olacağı zamanı, büyüklüğü
ve yıkıcı etkisi kestirilmesi en zor olan ise depremdir.