Eskiçağ toplumlarında kralların tanrısallığı, özellikle erkin devamının sağlanmasıyla ilintili gelişmiştir. Bu gelişimin kökenleri neredeyse tüm Yakındoğu’da Tunç Çağı başlarına tarihlenen kral mezarlarının varlığıyla tescillenmeye başlamıştır. İdareci sınıfın halktan ayrışması ve edindiği tüm gücü koruma çabası, kalıcılığın tanrılara özgü olduğu inancıyla da desteklenerek, erk sahibinin hakimiyetini kutsal bir platforma taşıma amacına zemin hazırlamıştır. Arkeolojik verinin yanı sıra yazının Sumerler tarafından icadı ve sistemli kayıt geleneği sonrasında “tanrı-kral” olgusunun da ilk örneklerine erişim sağlanabilmiştir. Bu ilk örnekler içerisinde III. Ur Kralı Šulgi’nin kutsal krallığa uzanan sürecine ilişkin, yüksek olasılıkla kendi döneminden sonra derlenmiş, Eski Babilce versiyonları hem boyutu hem de içeriği ile dikkat çekmiştir. Tarihi kaynaklığı tartışmalı olsa da Shulgi için hazırlanmış şiir/ilahiler Sumer yazın dünyası için oldukça zengin bir kaynağı oluşturmuştur. Kral Šulgi’nin “tanrı-kral” olma yönündeki faaliyetleri ve gerekçeleri genel bir tarihsel arka plan ile bu çalışmada değerlendirilmiştir. Kral Šulgi dönemine tarihlenen (MÖ 2094-2047) kralî ve yazınsal kayıtlar çalışmanın temel kaynaklarını oluşturmuş; dönem için görece uzun sayılabilecek Šulgi şiiri/ilahisi bu çalışma bağlamında ilgili dizeleriyle analiz edilmiştir.
In ancient societies, the divinity of kings primarily developed in connection with ensuring the continuity of power. The roots of this development began to be confirmed across nearly the entire Near East with the presence of royal tombs dating back to the early Bronze Age. The administrative class’s distinction from the people and its efforts to preserve the power it had acquired, reinforced by the belief that permanence was an attribute of the gods, laid the groundwork for elevating the ruler’s authority to a sacred platform. In addition to archaeological data, the invention of writing by the Sumerians and the establishment of a systematic recording tradition made it possible to access the earliest examples of the “god-king” phenomenon. Among these early examples, the process by which King Shulgi of the Third Dynasty of Ur attained sacred kingship stands out, particularly through Old Babylonian versions, which were likely compiled after his time and are remarkable both in their size. Although their historical reliability is debatable, the poems/hymns composed in honor of Shulgi constitute a rich source for Sumerian literature. This study examines King Shulgi’s activities and justifications for guest to become a “god-king” within a broader historical context. The primary sources of this study include royal and literary records from Shulgi’s reign (c. 2094-2047 BC), with a particular focus on analyzing relevant verses from Shulgi’s poem/hymn, which is relatively lengthy for its time.
