ULUSLARARASI GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE FİLİSTİN SEMPOZYUMU, Giresun, Türkiye, 7 - 08 Mart 2024, ss.157-166, (Tam Metin Bildiri)
1096
yılından itibaren Müslümanların siyasi anlaşmazlıklarından faydalanarak İslam
ülkelerinin önemli birçok yerlerini alan Haçlılar, yaklaşık iki yüz yıl Suriye
ve Filistin bölgelerine hâkim olmuştur. Eyyûbîler döneminde Haçlıların
aldıkları bu yerler tekrar ele geçirilmiş olsa da Eyyûbî Devleti’nin siyasi iç çatışmaları
yüzünden bu hakimiyet kalıcı olamamıştır. 1260 yılında Memlük tahtına oturan
Baybars, sultanlığının ilk beş yılında merkezi otoriteyi güçlendirmiş,
Moğolların ortadan kaldırdığı halifeliği 1261 yılında Kahire’de yeniden ihya
etmiş ve güçlü bir ordu kurmuştur. Daha sonra ise İslam coğrafyası için büyük
bir tehlike olan Moğollarla mücadele etmiş ve Haçlılarla da anlaşma yapmıştır.
Moğolları
el-Bîre’de durdurmuş ve Moğolların Suriye ve Filistin bölgelerine girmesini
engellemiştir. Moğol tehlikesini bertaraf ettikten sonra 1265 yılından itibaren
Haçlılarla mücadeleye başlamıştır. Haçlılar için stratejik öneme sahip
Kaysâriyye, Hayfa, Arsûf, Yafa Kalelerini fethetmiştir. Daha sonra ise Filistin’in
iç bölgelerindeki kaleleri alarak buradaki Haçlılara büyük bir darbe vurmuştur.
On yedi yıl Memlük tahtında kalan Baybars ömrünün büyük bir kısmını Haçlılarla
mücadeleyle geçirmiştir. Filistin bölgesindeki Akdeniz’e kıyısı olan kaleleri
Haçlılardan almış ve bu kaleleri tamamen yıktırmıştır. Buna rağmen yıkılan bu
kalelerde denizden gelebilecek Haçlı tehlikelerini önlemek ve Haçlıların iç
kesimle irtibatını kesmek için bir askeri birlik bulundurmuştur. Bu bağlamda
çalışmanın konusu Baybars döneminde Filistin sahillerindeki kalelerin alınması
olmuştur. Bildiri kapsamında sahildeki kalelerin stratejik tarihi önemi, Memlük
askerlerinin savaş stratejisi kullandıkları silahlar, kalelerdeki ele geçirilen
ganimetler hakkında bilgiler verilecektir.