Baki, 19. asrınikinci yarısında Diyarbakır’da dünyaya gelmiş, çeşitli memuriyet görevlerinde bulunmuş ve 1912’de doğduğu şehirde hayatını kaybetmiş bir şair ve yazardır. Bugün Baki’nin eserlerinden elimizde 34 şiir ihtiva eden Nale(1893-94) adlı şiir kitabı ve çeşitli gazetelerde neşrettiği manzum ve mensur metinler vardır. Şairin Naleadlı şiir kitabına yazılan takrizler, beğenildiğini ve Diyarbakır’daki edebî mahfillerde takip edilen bir isim olduğunu göstermektedir. Baki, Naci mektebine mensup bir şairdir. Şairin 24gazelinden 7’si Naci’ye naziredir. Ayrıca şair, Naci’nin 2 gazelini tahmis, 1 gazelini terbi etmiştir. Hem eski tarzda hem de yeni tarzda şiirler yazan şairin Nale’deki şiirleri, onun divan şiir geleneğinin etkisinde kaldığını göstermektedir. Şair, bu kitabında yer alan bazı şiirlerinde ise şekil ve muhteva bakımından geleneğin yapısını kırmıştır. Baki’nin ani ölümüyle Sabaha Karşıadıyla kitaplaştırmayı düşündüğü ancak muvaffak olamadığı şiirlerinin izini ise Dicle ve Peyman gazetelerinde sürmek mümkündür. Bu çalışmada şairin her iki gazetede tespit edilen toplam 11 şiirinin metni verilmiş, bunlar hem şekil hem de muhteva bakımından incelenmiştir. Bu şiirler, Diyarbakır’daki canlı basın hayatı içerisinde kâh şair kâh da yazar/başyazar olarak görünen bir ismin sosyal ve siyasi yönünü, divan şiiri geleneğiyle olan münasebetini, yenilik arayışını ortaya koymaktadır. Bunların ortaya konmasının şair üzerine yapılacak yeni çalışmalara kaynaklık edeceği düşünülmektedir.
Baki is a poet and writer born in Diyarbakır in the second half of the 19th century, served in various civil service positions and died in the city where he was born in 1912. Today, we have poetry book -one of the Baki’s works-called Nale (1893-94) containing 34 poems and texts of prose and written in verse he published in various newspapers. The appreciations (appraisal of the viability) written in the poetry book titled “Nale” of the poet show that he was admired and a name that was followed in literary gathering-meeting (edebiyat mahfilleri) in Diyarbakır. Bakiis a poet connected with Naci school. 7 of the 24 odes (lyric) of the poet are “nazire” to Naci. In addition, 2 lyrics (gazel) of Naci were made “tahmis” and 1 lyric “terbi” by Baki. Poems of Baki -who wrote poems in both old style and new style-in Nale show that he was influenced by the divan poetry tradition. In some of his poems in this book, the poet has broken the structure of tradition in point of shape and content. It is possible to trace of his poems in Dicle and Peyman newspapers that Baki thinksto book his poems with the name of “Sabaha Karşı” (Toward Morning), but he cannot succeed with his sudden death. In this study, the texts of 11 poems of the poet determined in both newspapers are given and the poems are analysed in terms of both form and content. These poems reveal the social and political aspects of a name that appears as a poet or a writer/editorial within the live press life in Diyarbakır, its relation with the tradition of divan poetry and the search for innovation. It is thought that the revealing of these poems will be the source of new studies on the poet.
