Diyarbakır domates alanlarında zararlı Yeşilkurt [Helicoverpa armigera (Hübner) (Lepidoptera: Noctuidae)]’un popülasyon gelişimi, parazitoit ve predatörlerinin belirlenmesi


Creative Commons License

KARAPINAR Ö. B., Sertkaya E.

Bitki Koruma Bülteni, cilt.60, sa.2, ss.73-82, 2020 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 60 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2020
  • Doi Numarası: 10.16955/bitkorb.556940
  • Dergi Adı: Bitki Koruma Bülteni
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.73-82
  • Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Yeşilkurt (Helicoverpa armigera Hübner) domatesyetiştiriciliğinde verim ve kaliteyi olumsuz yönde etkileyenpolifag bir zararlı olup, son yıllarda popülasyon yoğunluğundagörülen artış ile zararlı türler arasındaki önemi artmıştır. Buçalışmada 2013 ve 2014 yıllarında Diyarbakır ili Merkez,Çınar, Ergani ve Bismil ilçelerinde Yeşilkurt’un popülasyontakibi yapılmıştır. Her lokasyonda araziyi temsil edecekşekilde tesadüfi olarak seçilen bitkilerde fide dönemindenbaşlamak üzere hasada kadar, zararlının ergin ve ergin öncesidönemleri haftalık takip edilmiştir. Zararlının ergin öncesidöneminde en fazla bulaşıklık eylül, ekim aylarında %80ile Merkez ve Ergani’de; ergin dönemde ise en fazla ağustosayında 237 ergin/tuzak ile Bismil ilçesinde belirlenmiştir. H.armigera’nın larva parazitoitleri Apanteles sp., Habrobraconsp., Campoletis sp., Hyposoter sp., olarak belirlenmiştir.Larvaların ilk yıl parazitlenme oranı %2.04 iken ikinci yılise %1.53 olarak tespit edilmiştir. Zararlının predatörleriDeraeocoris pallens (Reuter, 1904), Macrolophus pygmaeus(Rambur, 1839), Geocoris pallidipennis (A. Costa, 1843), G.megacephalus (Rossi, 1790), Nabis pseudoferus (Remane,1949), Orius niger (Wolff, 1811), O. albidipennis (Reuter),Chrysoperla carnea (Stephens, 1836), Adonia variegata(Goeze, 1777), Coccinella septempunctata (Linnaeus, 1758)ve Scymnus levaillanti (Mulsant, 1850) olarak bulunmuştur.Çalışma sonucunda, Diyarbakır ilinde H. armigera’nınbulaşıklık ve popülasyon yoğunluğuna ilaçlama ve doğaldüşmanların etkinliğinin yanı sıra iklim koşullarının daetkisi olabileceği değerlendirilmektedir
Tomato fruit borer (Helicoverpa armigera Hübner) is a polyphagous pest that negatively affects yield and quality in tomato cultivation, and its importance has increased between the harmful species with the increase in population density in recent years. In this study, population monitoring of tomato fruit borer was carried out in the Central, Çınar, Ergani, and Bismil districts of Diyarbakır province in 2013 and 2014. The plants were randomly selected to represent the field at each location, starting from the seedling period to harvest until the adult and immature stages of pests were followed weekly. The highest infestation rates of immature stages were determined at Central and Ergani districts in September and October as 80%, while the highest numbers of adults were caught in Bismil district in August as 237 individuals/trap. Apanteles sp., Habrobracon sp., Campoletis sp., and Hyposoter sp. were found as larvae parasitoids of H. armigera. The parasitization rate of larvae was determined as 2.04% in the first year, while it was found as 1.53% in the second year. Species such as Deraeocoris pallens (Reuter, 1904), Macrolophus pygmaeus (Rambur, 1839), Geocoris pallidipennis (A. Costa, 1843), G. megacephalus (Rossi, 1790), Nabis pseudoferus (Remane, 1949), Orius niger (Wolff, 1811), O. albidipennis (Reuter), Chrysoperla carnea (Stephens, 1836), Adonia variegata (Goeze, 1777), Coccinella septempunctata (Linnaeus, 1758) and Scymnus levaillanti (Mulsant, 1850) were determined as predators of the pest. According to the findings of this study, infestation and population density of H. armigera may be affected due to chemical applications and natural enemies as well as climatic conditions in Diyarbakır province.