Lojistik sektörünün kendine özgü yapısı süreçlerde hızlı ve işletmelehine karar vermeyi gerektirmektedir. Ancak küreselleşen dünyadalojistik faaliyetlerin gerçekleştirilmesi çok kolay olmamakta, ülkelerinteknolojik ve taşımacılık alt yapıları, ülkeler arası siyasi ilişkiler,ülkelerin kendilerine özgü kuralları, taşıma maliyetleri, ülkeleringüvenliği, kullanılacak güzergâhların durumu, uluslararasıanlaşmaların meydana getirdiği yükümlülükler vb. kriterlerin etkisiylekarmaşık bir yapı haline gelmektedir. Her taşıma faaliyeti, lojistiksektöründe yer alan işletmeler için çok kriterli kararlar haline gelmekteve işletmeler birçok kriteri aynı anda hızlıca değerlendirmek zorundakalmaktadır. Özellikle 2011 yılında başlayan Suriye Savaşı, Ortadoğu’yagerçekleştirilen taşımacılık faaliyetlerini daha da karmaşık süreçlerhaline getirmiş, birçok dünya ülkesinin de Ortadoğu ülkelerine geçişkapısı olan Türkiye ve özellikle Türkiye’nin sınır illerinden biri olanHatay ili de bu durumdan önemli derecede etkilenmiştir. AncakTürkiye’nin üçüncü büyük kara filosuna sahip olan Hatay ili içintaşımacılık faaliyetleri önemini halen korumaktadır. Bu sebepleçalışmada Hatay ilinden Ortadoğu ülkelerine yapılan taşımacılıkfaaliyetlerinde lojistik işletmelerinin baz aldıkları kriterlerin belirlenmesive taşımacılık faaliyetlerinin gerçekleştirilmek istendiği ülkelerin sıralamasının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, Hatay ilindefaaliyet gösteren lojistik firmalarının taşımacılık yapmaya karar verirkenkullandıkları kriterler, literatür araştırması, sektörde deneyimliyöneticilerin görüşleri ve uzman görüşü alınarak belirlenmiştir. Eldeedilen kriterler baz alınarak çok kriterli karar verme tekniklerinden biriolan AHP yöntemi kullanılarak kriter ağırlıkları hesaplanmış, bulunanağırlıklar TOPSIS yönteminin uygulanmasında kullanılmış ve nakliyesürecinde tercih edilen Ortadoğu ülkeleri sıralanmıştır.
The specific nature of the logistics sector requires quick decision making that favors companies. However, managing logistics activities in a world made smaller by globalization is not easy; the whole management process becomes complicated due to many criteria such as technology, countries’ infrastructures, relations among countries, country specific rules and regulations, costs that occur during transport processes, security, situation of the routes, liabilities imposed by international agreements etc. Each transport activity turns into multi criteria decisions for the companies in the logistics sector. The companies must evaluate several criteria promptly and simultaneously. Especially, the Syrian Civil War that broke out in 2011 has further complicated the transport processes into the Middle East; significantly affecting Turkey, Europe’s gateway to the Middle East, and in particular the city of Hatay, one of the border cities of Turkey. Hatay and other surrounding cities have been badly affected by the war in terms of logistic activities; however, transport activities continue to be important for the city of Hatay, which has the third biggest road transport fleet in Turkey. The aim of this study is to determine the criteria that the transport activities from Hatay to the Middle East countries are based on, and to rank the preferred countries into which the transports are carried out. In the study, the criteria that the logistics companies in Hatay use during their transport related decision-making processes were determined through literature review and expert opinions. Based on the determined criteria, criteria weights were calculated by measuring the importance levels using AHP pairwise comparison. The weights were then used in the application of TOPSIS method and using this method, the Middle East countries preferred during the transport process were ranked.
