Türkiye'de Turizm Kentleşmesini Nüfus Artış Hızı ve İç Göç Verileri Üzerinden Yeniden Düşünmek


Creative Commons License

Dinç Y., Usun Ç. F.

International journal of geography and geography education (Online), no.50, pp.201-220, 2023 (Peer-Reviewed Journal)

Abstract

This article examines the phenomenon of tourism urbanization in international tourism centers on the western and southern

coasts of Türkiye, through the changes in population growth rate and internal migration data. For this purpose, population

growth rates and internal migration rates of tourism centers were calculated based on the data obtained from the Turkish

Statistical Institute (TUIK) (1980-2021). Tourism centers’ statistical values on these issues were compared with the values of

other settlements in Türkiye, thus the role of tourism urbanization on the population and internal migration dimension was

revealed. According to the findings, population growth rates for the period 1980-1990 were the highest values in all census

periods in all centers subject to the study. The comparison of the population growth rates in this period showed that the ten

cities examined are in the first place by entering the 5% slice in Türkiye. When the population growth rates in the period of

1980-2021 are compared on the basis of districts, tourism centers are among the districts with the highest population growth

rate in Türkiye. While the rate of those born outside the city in international tourism centers remained below 30% in 1985, a

significant portion of these rates increased above 50% in 2021. The mentioned tourism centers are among the districts with

the highest change in terms of place of birth in the 1985-2021 period. As a result, the population growth rate and internal

migration variables are quite useful in explaining the tourism urbanization in Türkiye.

Bu makale, Türkiye’nin batı ve güney kıyılarındaki uluslararası turizm merkezlerinde meydana gelen turizm kentleşmesi

olgusunu nüfus artış hızı ve iç göç verilerindeki değişimler üzerinden incelemektedir. Bu amaçla çalışmada, Türkiye

İstatistik Kurumu’ndan (TÜİK) elde edilen verilerden (1980-2021) hareketle turizm merkezlerinin nüfus artış hızları ve

iç göç oranları hesaplanmıştır. Turizm merkezlerinin bu konulardaki istatistiksel değerleri Türkiye’deki diğer yerleşim

birimlerine ait değerlerle karşılaştırılmış, böylece turizmin, kentleşmenin nüfus ve iç göç boyutu üzerindeki rolü ortaya

konulmuştur. Bulgulara göre; 1980-1990 döneminin nüfus artış hızları, araştırmaya konu olan merkezlerin tamamında

tüm sayım dönemlerindeki en yüksek değerler olarak ayırt edilmiştir. Bu dönemdeki nüfus artış hızları kent ölçeğinde

karşılaştırıldığında ise incelenen on kentin Türkiye’de %5’lik dilime girerek ilk sıralarda yer aldığı belirlenmiştir. 1980-2021

dönemindeki nüfus artış hızları ilçeler bazında karşılaştırıldığında da turizm merkezlerinin Türkiye’de en yüksek nüfus artış

hızına sahip ilçeler arasında yer aldıkları tespit edilmiştir. Uluslararası turizm merkezlerinde, bağlı bulunduğu il dışında

doğanların oranları 1985 yılında daha çok %30’un altında kalmışken, 2021 yılında bu oranların önemli bir bölümü %50’nin

üzerine çıkmıştır. Söz konusu turizm merkezleri, 1985-2021 döneminde doğum yeri ölçütüne göre de en fazla değişime

sahip ilçeler arasında yer almıştır. Sonuç olarak nüfus artış hızı ve iç göç değişkenlerinin, Türkiye’de turizm kentleşmesinin

açıklanmasında oldukça kullanışlı olduğu görülmüştür.