Doğal serin iklim buğdaygil yembitkilerinin bitki gelişme dönemlerine bağlı yem kalitesi değişimi ve çiftlik hayvanlarının günlük ihtiyacını karşılayabilme yetenekleri


CELIKTAS N., Can E., KAYA S., UYGUR V.

Mustafa Kemal Üniversitesi tarım bilimleri dergisi (online), cilt.24, sa.3, ss.279-294, 2019 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Amaç: Doğru bir mera yönetimi ve hayvan beslemeilkeleri açısından mera kompozisyonu üzerinde detaylıkimyasal inceleme ve yoğun bir bilgiye ihtiyaç vardır.Yöntem ve Bulgular: Mevcut araştırmada; doğal çokyıllık serin mevsim buğdaygil türleri, Festucaarundinaceae L., Brachypodium pinnatum (L.) Beauv.,Phleum pretense L., Dactylis glomerata L., Bromusinermis Leyss., Lolium perenne L. ve Hordeum bulbosumL. beş farklı bitki gelişim döneminde hayvan beslemekalitesi açısından değerlendirilmiştir. Bitki kimyasalkompozisyonu, kalite ve dolayısıyla besleme değerleriyani hayvan performansı bitki gelişim dönemlerindendoğrudan etkilenmektedir. İncelenen tüm türlerde kurumaddenin sindirilebilirliği, alımı ve protein içerikleri bitkiolgunlaşması ile birlikte azaltırken, lignifikasyonartmıştır.Genel Yorum: İnce uzun yapraklı ve yaprak/sap oranıyüksek olan türlerin sindirilebilirlik oranlarının dahayüksek oldukları belirlenmiştir. Hızlı büyüyen türlerde isemetabolize olabilir enerji içeriğinin yüksekliği dikkatedeğer bulunmuştur Mineral elementlerin büyükçoğunluğunun konsantrasyonu sapa kalkma veçiçeklenme dönemi arasında belirgin şekilde azalırken,bu dönemden başak/salkım çıkarma aşamasına kadarönemli bir artış saptanmıştır. Hızlı büyüyen türlerdemineral element birikimi de daha fazla gerçekleşmiştir.İncelenen türlerde çayır tetanisi riski (K/(Ca+Mg))çiçeklenme aşamasında belirgin bir şekilde artışgöstermiştir. Hesaplanan Ca/P oranının, tüm türler içinrasyonda olması önerilen sınırlar içinde bulunduğudeğerlendirilmiştir.Çalışmanın Önemi ve Etkisi: Araştırma bulgularıincelenen doğal mera bitkilerinin, çoğu mineral elementaçısından çiftlik hayvanlarının günlük gereksinimlerini, herhangi bir ilaveye gerek olmaksızın karşılayabilecekkapasitede olduklarını ortaya koymuştur.
Aims: For a proper range management and livestock feeding operations need to detailed chemical analyses and knowledge on pasture composition. Methods and Results: Seven native cool-season grasses that are Festuca arundinaceae L., Brachypodium pinnatum (L.) Beauv., Phleum pretense L., Dactylis glomerata L., Bromus inermis Leyss., Lolium perenne L. and Hordeum bulbosum L. were evaluated for their nutritive value at five different phenological stages. The chemical composition, quality and therefore their feeding value so the animal performance are directly under control of the stage of plant phenology. Stage of plant maturity decreases dry matter digestibility, dry matter intake and protein content, but increases in lignocellulosic structure with the advance phenology of the whole investigated perennial species. Conclusions: The species which have thickand longer leaves, and higher leaf/stem ratio determined as the more digestible, and also the metabolizable energy of the fast growing ones was considerably higher. The vast majority of the minerals’ concentration was distinctly reduced at stem elongation to flowering and then increased remarkably from that point to developing seed stalks. The fast growing species accumulated the minerals more. Grass Tetany risk (K/(Ca+Mg)) of the investigated species increased remarkably at head emergence and flowering stage. Most of the species were detected within the boundaries of the recommended Ca/P ratio for diet. Significance and Impact of the Study: The native pastures seem to satisfy the daily maintenance requirements of most livestock in respect to most minerals without any supplementation via correct timing for feeding.