Somut Olmayan Kültürel Miraslarımızdan Halıcılığın Niğde'de Yaşatılıp Sürdürülebilirliği


Creative Commons License

Öcal T.

1. Coğrafyacılar Derneği Uluslararası Kongresi, Muğla, Turkey, 4 - 05 June 2014, pp.770-779, (Full Text)

  • Publication Type: Conference Paper / Full Text
  • City: Muğla
  • Country: Turkey
  • Page Numbers: pp.770-779
  • Hatay Mustafa Kemal University Affiliated: No

Abstract

İnsanoğlunun tarihi süreç içinde yarattığı ve nesilden nesile aktardığı maddi ve manevi kültür ürünlerine kültürel

miras denir. Bu süreç içinde, Türkiye toprakları insanlığın dünya üzerinde var olduğu günden beri, bir kültür

üretim ve aktarım merkezi olmuştur. Bunlar geçmiş medeniyetlere ilişkin mimari eserlerle birlikte, yaşam tarzları,

gelenek, görenekler, müzik ve eğlence türleri, el sanatları, yemek türleri ve alışkanlıkları gibi somut ve somut

olmayan kültürel varlıklardır. Somut olmayan kültürel miraslardan halıcılık el sanatı, Anadolu'ya Orta Asya'dan

Türklerle birlikte gelmiş ve günümüze kadar yaşatılmıştır. Ancak halıcılık el sanatı, gelişen teknolojiyle mücadele

edememiş ve kırsal kesimin bir ekonomik faaliyeti olarak kalmıştır. Niğde'de kültürel miraslarımızdan olan

halıcılık el sanatı, geçmişte birçok kasaba ve köyün en önemli uğraşlarından biri iken, günümüzde kırsal kesimin

ekonomik bir faaliyeti hâline gelmiştir ve bir kaç aile tarafından sürdürülmeye çalışılmaktadır.

UNESCO, yok olmaya başlamış olan somut olmayan kültürel mirasların korunarak yaşatılması ve gelecek nesillere

aktarılması için, 2003 yılında bir sözleşme imzalamıştır. Somut olmayan kültürel mirasları fazlasıyla bünyesinde

barındıran Türkiye de 2006 yılında bu sözleşmeye taraf olmuştur. Bundan sonra Türkiye'de, somut olmayan

kültürel miras envanterleri oluşturulmaya başlamıştır ve çalışmalar günümüzde de sürmektedir.

UNESCO'nun sözleşmesindeki somut olmayan kültürel varlıklardan Niğde'de halıcılık el sanatının yaşatılması ve

gelecek nesillere aktarılması, kültürel coğrafyanın da konularından biridir. Türkiye'deki somut olmayan kültürel

mirasların çoğuna sahip Niğde'nin, bu mirasların korunması için çalışmalar yapması gerekmektedir. Bunlardan

halıcılık el sanatlarının yaşatılması ve gelecek nesillere aktarılması için literatür taraması yapılarak, halıcılığın

yapıldığı kırsal kesimdeki ailelerle mülakatlar yapılmış ve halıcılık sanatı hakkında bilgi alınmıştır. Bu çalışmada

ülke genelinde olduğu gibi Niğde'de de önemli bir potansiyele sahip halıcılık el sanatlarına, hak ettiği değerin

verilmemesi ve yok olma süreciyle karşı karşıya olmasından dolayı, bunların yaşatılıp sürdürülebilirliğinin

sağlanması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Somut Olmayan Kültürel Miras, Kültürel Miraslarımızdan Halıcılık, Niğde'de Halıcılık