Beynin bilişsel işlevleri üzerine yapılan araştırmalar ve ana dili eğitimine yansımaları


Onan B.

Türklük Bilimi Araştırmaları, cilt.0, sa.27, ss.521-561, 2010 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 0 Sayı: 27
  • Basım Tarihi: 2010
  • Dergi Adı: Türklük Bilimi Araştırmaları
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.521-561
  • Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmada, özellikle 1950’den sonra beyin alanında yapılan çalışmalardan elde edilen verilerin ana dili eğitimine getirdiği yeni bakış açıları üzerinde durulmuştur. Çalışma, içerik olarak iki ana bölümden meydana gelmektedir. Birinci bölümde; beyin hakkında genel bilgiler, beyin üzerine yapılan çalışmaların tarihî süreci, beynin temel işlevleri ve çalışma sistemi, beyin ve dil arasındaki ilişkiler ele alınmıştır. Beyin ve dil arasındaki ilişki çerçevesinde, eğitimsel bir nitelik taşıması bakımından Bütünsel Beyin Modeli üzerinde önemle durulmuştur. Çalışmanın ikinci bölümünde, beyin alanındaki çalışmaların ana dili eğitimine yansımaları, disiplinler arası bir bakış açısıyla kazanımlar, temel ilkeler ve öğretim teknikleri çerçevesinde analiz edilmiştir. Bu analizlerde, ilköğretim birinci ve ikinci kademe Türkçe Programı’ndaki kazanımlar bir bütün olarak Bütünsel Beyin Modeli çerçevesinde değerlendirilmiştir. Ana dili eğitiminin sınırlarını belirleyen ilkelerin analizlerinde ise doğrudan bilişsel nitelikli olanlar esas alınmıştır.
New perspectives which were brought for native language education by the data gathered from the studies on brain, prmarily after 1950, have been emphasized in this study. The study consists of two basic parts in content. In the first part; general information about brain, historical process of the studies on brain, main functions and working system of brain and relations between brain and language have been assessed. As it has an educational quality, the Holistic Brain Model has been overemphasized based on the the relation between brain and language. In the second part, the reflections of the studies on brain to native language education, acquisition with an interdisciplinary perspective have been analysed in accordance with basic principles and teaching techniques. In these analyses, acquisitions in Turkish programme of the first and the second stages of primary education have been evaluated within the framework of the Holistic Brain Model as a whole. However, in the analyses of principles setting the borders of native language, the ones which have cognitive quality directly have been taken into consideration.