Başta sirk gölleri olmak üzere, buzul gölleri Anadolu’daki yüksek dağlık alanların alpin kuşağında yer alan en önemli gölleri oluşturmaktadır. Anadolu’daki buzul jeomorfolojisi ve Kuvaterner buzullaşma koşulları hakkında birçok çalışma yapılmış olmasına rağmen sirk gölleri yeterince incelenmemiştir. Bu eksiklikten dolayı bu çalışmada Anadolu’daki tüm sirk göllerinin dağılışı ve morfometrik özellikleri CBS tabanlı olarak incelenmiştir. Uydu görüntüleri ve topografya haritaları üzerinden yapılan haritalama çalışmalarında 28 farklı kütle üzerinde toplam 660 adet sirk gölü tespit edilmiştir. Alansal dağılış özelliklerine göre sirk göllerinin çok büyük bir bölümü (%77) Doğu Karadeniz Dağları üzerinde bulunmaktadır ve bu dağlık alanlarda sirk gölü/sirk sayısı oranı (G/S oranı) %30’a ulaşmaktadır. Batı ve Orta Toroslar’da buzullaşmaya uğramış birçok kütle ve yüzlerce sirk bulunmasına rağmen sirk gölü sayısı çok azdır ve birçok kütle üzerinde hiç sirk gölü yer almamaktadır (G/S oranı 0’dır). Bu durumun oluşmasında litolojik koşullar büyük etkiye sahiptir. Batı ve Orta Toroslar’da buzullaşmaya uğramış kütleler karstik birimlerden oluşurken, Doğu Karadeniz Dağları karstik olmayan volkanik ve intrusif birimlerden oluşmaktadır. Morfometrik hesaplamalara göre Anadolu’daki tüm sirk göllerinin ortalama yükseklikleri 2882 metredir ve bu değer Kuvaterner buzul dönemleri kalıcı kar sınırı ölçümleri ile örtüşmektedir. Göl büyüklükleri açısından göllerin ortalama alanları 13.346 m2 (0,0133 km2)’dir ve alan sınıflandırmasına göre göllerin neredeyse tamamına yakını küçük göl sınıfı içerisindedir (%99,5). Küresel grid tabanlı iklim verilerine göre sirk gölü alanlarının yıllık ortalama sıcaklığı -0,11°C, yıllık toplam yağış değeri ise 825 mm’dir.
Glacial lakes, especially cirque lakes, constitute the most important lakes in the alpine belt of high mountain areas in Anatolia. Although there are many studies have been performed on the glacial geomorphology and Quaternary glaciation conditions in Anatolia, the cirque lakes have not been investigated in detail. In this study, the distribution characteristics and morphometric properties of all cirque lakes in Anatolia were investigated based on GIS. As a result of the mapping studies based on satellite images and topography maps, 660 cirque lakes were determined on 28 different mountains. In terms of spatial distribution, most of the cirque lakes (77%) are located on the Eastern Black Sea Mountains, and the ratio of cirque lakes/cirques (L/C ratio) reaches 30% on these mountains. Although there are many glaciated mountains and hundreds of cirques in the Western and Central Taurus Mountains, the cirque lakes are very few and there are no cirque lakes on many mountains (L/C ratio is 0). Lithological conditions have a great influence on this result. While the glaciated mountains in the Western and Central Taurus are composed of karst units, the Eastern Black Sea Mountains are composed of non-karst volcanic and intrusive units. The average altitude of all cirque lakes in Anatolia is 2882 meters and this altitude conforms to permanent snow altitudes in glacial periods of the Quaternary. The average cirque lake area is 13,346 m2 (0.0133 km2) and almost all of the cirque lakes are in the small lake class (99.5%). According to the global gridded climate data, the annual average temperature and the total annual precipitation amount of the around cirque lakes are 0.11°C and 825 mm, respectively.
