İkinci Dünya Savaşı Döneminde Türkiye - İspanya İlişkileri (1939-1945)


Creative Commons License

Yüksel M., Özmenli M.

THE JOURNAL OF ACADEMIC SOCIAL SCIENCE STUDIES, cilt.77, ss.293-300, 2019 (Hakemli Dergi)

Özet

İspanya ve Türkiye, modern tarihe izlerini bırakan ve köklü bir geçmişe sahip olan ülkelerdir. 1939 yılında Nazi Almanyası’nın bir tehdit olarak etkisini göstermeye başlamasından önceki süreçte her iki ülkenin durumunun da hassasiyet arz ettiğini söylemek mümkündür. Öyle ki, İspanya üç yıl süren bir iç savaştan henüz çıkmışken, Türkiye ise 1919 – 1923 yılları arasında büyük bir Kurtuluş Savaşı vermiş ve zaferle sonuçlanan bu savaşın ardından Cumhuriyeti ilan etmiştir. Bu dönemde, her iki ülke için de ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmaya yönelik bir plana ihtiyaç söz konusu olmuştur. Bu nedenle, iki ülke de yeni maceralardan ve tehlikeli girişimlerden kaçınma yoluna gitmiştir. İkinci Dünya Savaşı’nın cereyan ettiği 1939-1945 yılları arasında, hem İspanya hem de Türkiye tarafsız kalma hususunda hemfikir bir tavır sergilemiş ve tarafsızlık durumunu sürdürmek için etkin bir diplomasiye ve sağ duyuya ihtiyaç duymuşlardır. Coğrafi olarak birbirinden uzak iki akdeniz ülkesi olan İspanya ve Türkiye’nin 1939 sonrası iç ve dış siyasetteki pozisyonlarının birbirine benzemesinden dolayı konu tercih edilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti tarihi açısından incelenmemiş olması da çalışmamızda etken olmuştur. Çalışmamızda literatür taraması yaparken özellikle İspanya politikaları için David Salinas’ın eserinden yararlanılmıştır. Türk dış politikası açısından da cumhuriyet arşivi ve TBMM zabıtları dikkate alınmıştır. Dışişleri yetkilileri bakımından hem Türk ve hem de İspanya tarafından bilgi edinmek mümkün olmamıştır.

Spain and Turkey are the countries left behind traces the modern history with their long-standing background. It is possible to say that the situation of both countries was sensitive in the period before Third Reich started to show its effect as a threat in 1939. In fact, while Spain turned out three years of civil war yet, Turkey put across a great war of independence and declared the republic after the war that resulted in victories. During this period, a plan for economic, social and cultural development was needed for both countries. Therefore, both countries had avoided new adventures and dangerous initiatives. Between the years 1939- 1945, took place the Second World War, Spain and Turkey showed a similar attitude in matter that remain neutral and they needed effective diplomacy and the right sense to maintain their neutrality. Geographically distant from the two Mediterranean countries, Spain and Turkey because of its resemblance to each other after the 1939 position in domestic and foreign policy issues is preferred. Have not studied the history of the Republic of Turkey has also been active in our study. In the present study, the work of David Salinas was used especially for Spanish policies In terms of Turkish foreign policy, the archives of the Republic and the records of the Turkish Grand National Assembly have been taken into account. It has not been possible to obtain information from the Turkish and Spanish foreign authorities.