Akademik Veri Yönetim Sistemi
AMME IDARESI DERGISI, cilt.30, sa.4, ss.87-103, 1997 (Hakemli Dergi)
Çalışanların güdülenmesi (motivasyonu) yönetim bilimcilerin beşeri dönemden bu yana üzerinde en çok durdukları konuların başında gelir. Bu amaçla çok sayıda yönetsel kuram, ilke ve teknikler geliştirilmiştir. Bunların bir ya da birden çoğunun benimsenerek iş hayatında uygulanması örgüt yapısına, üretim konusuna ve yönetim kadrolarının yaklaşımına büyük ölçüde bağlıdır. Günümüzde modern yönetim anlayışında işletmelerin insan kaynaklarından etkinlikle yararlanabilmeleri için kariyer geliştirme programlarına yer vermeleri, gerek örgütsel etkenler, gerekse çalışanın doyumu açısından büyük önem taşımaktadır.* Kariyerinin bugünü ve geleceği ile ilgili amaçlarını planlı biçimde ortaya koymasında bireye yol gösteren yöneticiler, kendi amaçlarının gerçekleşmesine de katkıda bulunmuş olurlar. Bu yönetsel düşünce, işletmelerde insan kaynaklarının etkin kullanımında geleceği dikkate alan yöneticiler için bir dayanak oluşturur. Öte yandan, bireyler yaşamları boyunca iş ve iş dışındaki yaşantıları arasında denge aramaktadırlar. Bu denge ne kadar sağlıklı, bilinçli, planlı ise birey hem işinde hem de iş dışında daha verimli, daha etkin olmaktadır. Bu iki yaşantı sürek, birbiriyle etkileşim halindedir. Birindeki bir olumsuzluk ya da olumluluk bir diğerini etkilerken, her iki yaşantı da bir olumluluk söz konusu ise ortaya sinerjik bir etkileşim çıkmaktadır. Böylece, bireyler güdülenerek daha çok ve daha istekle çalışmakta ve doyuma ulaşmaktadırlar. Bu durum, işletmenin amaçları ve kariyer planlaması üzerinde olumlu etkiler yapmaktadır. Kariyer planlamada çalışanların ilgi alanları ve yetenekleri incelenir. Kariyer yönetimi ile de uygun iş alanları yaratılır. Kariyer yönetimi çalışanlara biçimsel (formel) iletişim kanalları ile yaklaşımı amaçlar. Bireysel kariyer planlarında yol gösterilmesi ve destek olunması, yönetici-ast yakınlaşmasını sağladığı oranda, çalışanların işletmeye bağlılığını ve verimli çalışma isteğini de arttırır. Yönetici-ast iletişimi yanı sıra personel yönetimi faaliyetleri içinde de kariyer planlaması uygulamaları düzenlenebilir. Bu durumda oldukça düşük maliyetlere katlanarak, kariyer geleceğine bilinçli ve güvenli bakması yoluyla, çalışanların güdülenmesi ve örgütle bütünleşmesi sağlanabilir.
Üzerinde önemle durulması gereken konu ise, kuruluşların üst düzey yöneticilerinin, çalışanlara yapıcı biçimde yaklaşım arayışları içinde olması ve kariyer planlamasının yalnızca bir türü olan güdüleme teknik ve yöntemlerini en azından deneme çabası göstermeleridir. Bu çalışmada öncelikle, kariyer yönetimi, önemi, amacı ve uygulanma yöntemleri ile ilgili kısa bilgiler verilmektedir. Daha sonra, Türkiye’deki işletmelerde kariyer yönetimi uygulamalarını belirlemek amacıyla gerçekleştirilen anket uygulamalı araştırmanın sonuçlarının değerlendirilmesine yer verilmektedir.