Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt.18, sa.2, ss.795-831, 2016 (Hakemli Dergi)
Bu araştırmanın amacı lise matematik öğretmenlerinin türevin tanımına,
türevin tanımının görselleştirilmesine ve türev-süreklilik ilişkisine yönelik pedagojik
alan bilgilerini konu alanı bilgisi bağlamında incelemektir. Öğretmenlerin konu alanı
bilgileri; türevi tanımlama ve örneklendirme, türevin tanımını görselleştirme ve
türev-süreklilik arasındaki ilişkiyi açıklama şeklinde üç başlık altında incelenmiştir.
Nitel araştırma modellerinden özel durum çalışmasına göre desenlenen bu araştırma
2015-2016 öğretim yılı güz döneminde Karadeniz Bölgesi’ndeki bir şehirde
gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın katılımcıları ikisi fen edebiyat fakültesi mezunu,
diğer ikisi ise eğitim fakültesi mezunu olmak üzere dört lise matematik
öğretmenidir. Araştırmanın veri toplama aracı araştırmacılar tarafından geliştirilmiş
yarı yapılandırılmış görüşme formudur. Araştırmanın verileri içerik analizi
tekniğiyle incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre lise matematik
öğretmenlerinin türevin tanımına yönelik gerekli ancak yetersiz tanım yaptıkları
belirlenmiştir. Öğretmenlerin türev kavramına verdikleri örneklerin anlık değişim,
değişim hızı ve değişim oranı gibi prototip örneklerle sınırlandığı görülmüştür.
Öğretmenlerden ikisinin türev-süreklilik ilişkisine yönelik yeterli açıklamalarda
bulundukları tespit edilirken diğer ikisinin bu ilişkiyi gerekli ancak yetersiz şekilde
açıkladıkları sonucuna varılmıştır.
The purpose of this research is to investigate high school mathematics
teachers’ pedagogical content knowledge in the context of subject matter knowledge on the definition of derivative, the visualization of the definition of derivative, and
the relationship between derivative and continuity. The subject matter knowledges
of teachers are examined in the form of defining derivatives and giving examples to
derivatives from everyday life, visualizing the definition of derivatives and
explaining the relationship between derivatives and continuity. The case study
design of the qualitative research models is used in this research. The research is
carried out in a city of the Black Sea Region of Turkey during the fall semester of
2015-2016 academic terms. The participants of the research are four mathematics
teachers two graduated from the faculty of science-letters and the other two
graduated from the faculty of education. The data collection tool is a semi-structural
interview protocol developed by the researchers. The research data are analyzed by
content analysis. According to the results of the research, high school mathematics
teachers made necessary but insufficient definitions for the definition of the
derivative. The teachers have presented prototype examples such as instant change,
rate of change and exchange ratio in relation to the derivative. Two of the teachers
were found to have made sufficient explanations for the relationship between the
derivative and continuity while the other two explained necessary but inadequately
manner for the same relationship.