Kuzey Levant’ ın baslangıcında yer alan Hatay’ ın topografik yapısını, güneyden kuzeye dogru uzanan el-Ansariye Dagları, Kel Dagı ve Amanos Dagları ile Asi Nehri Vadisi ve Amik Ovası belirler. Erken Tunç Çagı’ nın sonlarında ortaya çıkan kent ve kentlesme sürecinin yasandıgı Amik Ovası’ nda, kronolojik sıra ile Alalakh (Açana Höyügü), Kunulua (Tayinat Höyügü), Antigoneia ve Antiokheia (Antakya) birbirinin ardından kurulmus kentlerdir. Amik Ovası’ nın denize baglandıgı Asi Nehri Deltası’ nda yer alan Sabuniye, Al Mina ve Seleukeia Pieria ise cografi, kültürel ve ticari bakımdan Amik Ovası’ nın etkilesim alanı içinde kaldıgından; Amik Ovası’ ndaki kentlerle yakın iliskiler içinde olmuslardır. Ova’ nın güneybatı kösesinde yer alan Antiokheia, kentlesme olgusunun en üst noktaya çıktıgı Helenistik ve Roma döneminde, büyüklügü ve kentsel özellikleri itibarıyla digerlerinden ayrılmaktadır. Bu çalısma, Hatay da kent ve kentlesme olgusunu belirli bir tarihsel süreç içinde Amik Ovası merkezli olarak ele almayı amaçlamaktadır. Bu süreç orta tunç çagında ortaya çıkan ilk kent olan Alalakh’ dan baslayarak Helenistik dönemde kurulan Antiokheia ya kadar olan 1700 yıllık tarihsel dönemi kapsamaktadır.
Hatay province is located on the beginning of the Northern Levant. Its topographical appearance is defined mainly by el Ansariye mountain range and Mount Cassius on the South, Amanos mountain range on the North and Amuq Plain and Orontes River. Amuq plain was one of the place where the city states and urbanization period took place at the end of early Bronze Age. These founded chronologically Alalakh (Tell Atchana), Kunulua or Kullani (Tell Tayinat), Antigoneia and Antioch. Sabuniye, Al Mina and Seleukeia Pieria were founded in relationship with these centers in the Orontes Delta in which Amuq Plain opened to Mediterranean world. Antioch, which locates on the southwest corner of the Amuq, is separating from the others by its dimension and urban features in Hellenistic and Roman periods when the urbanization phenomenon was on the uppermost level. This article aims to analyze the urban and urbanization process in specific time period based on the Amuq Plain in Hatay. The urbanization process covers 1700 years time period starting in middle Bronze Age by emerging of Alalakh until the foundation of Antiokheia.
