Ege 4. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi, Muğla, Türkiye, 12 Şubat 2022, ss.311-318, (Tam Metin Bildiri)
Türk siyasal hayatında ve Türk-İslam düşüncesinde önemli bir yeri olan Nurettin Topçu kapıldığı aksiyon felsefesi ile çoğu düşünürü eleştirmiştir. Eleştirdiği düşünürlerden bir tanesi de Benedicdus de Spinoza’dır. İnsanlığın uzun yıllardır üzerinde düşündüğü ve her filozofun değindiği bir konu olan özgürlük konusunda Nurettin Topçu ve Spinoza da değinmişlerdir. Nurettin Topçu Spinoza’nın özgürlük anlayışını belirlenimci, nedensellik, deizm ve kendisinin etkilendiği hareket/eylem açılarından ele alarak eleştirmiştir. Bu eleştirisini yaparken de etkilendiği Maurice Blondel’in aksiyon felsefesinden faydalanmıştır. Spinoza’nın özgürlüğünün şimdiyi şimdiye kıyaslayan ve gelecekten uzak bir aksiyon olarak değerlendirmesi nedeniyle hareketsiz olmakla eleştirir. Bu çalışmada öncelikle Nurettin Topçu ve Spinoza’nın özgürlük anlayışına değinilmiştir. Daha sonra Nurettin Topçu’nun Spinoza’yı eleştirilerine yer verilmiştir. Son olarak Nurettin Toopçu’nun Spinozayı eleştirileri değerlendirilmiştir. Netice olarak da Spinoza’nın özgürlük anlayışının bir conatus (çaba) ile başlayan geleceğe dönük bir özgürlük çabası olduğu ve bu nedenden dolayı Nurettin Topçu’nun eleştirisinden farklı olarak Spinoza’nın özgürlük anlayışının şuurlu bir özgürlük ve hareketi esas edinen anlayışı içerisinde taşıyan bir içkin özgürlük görüşüne sahip olduğu sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler : Nurettin Topçu, Spinoza, Özgürlük.