Kıbrıs, Akdeniz’in en büyük üçüncü büyük adası olup, çeşitlidoğal afetlerle karşı karşıyadır. Bu afetler nedeniyle son 20-30 yıldaortalama 2685 kişi etkilenirken, ekonomik olarak 14.340 milyon dolarzarar yaşanmıştır. Bu afetler içerisinde ise en büyük ekonomik zararıfırtınalar meydana getirmiştir. Yıllık ortalama 0.10 olarak yaşananfırtınalardan çeşitli yıllarda 40 kişi etkilenirken, 10 milyon dolarekonomik zarar yaşanmıştır.Bu çalışmada Kıbrıs’taki ülke ekonomilerine çok ciddi manadazarar veren fırtınalar, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yöntem vetekniklerinden yararlanılarak meydana getirebileceği risk kapsamındaanaliz edilecektir. Acaba Kıbrıs adasında fırtına riskinin boyutlarınasıldır? Adadaki hangi alanlar risk altındadır? Bu risk hangiyerleşmeleri en fazla etkileyecektir? Bu kapsamda yapılması gerekenlernelerdir? şeklindeki araştırma sorularına yanıtlar aranacaktır.Çalışmada değişik ölçeklerde ve farklı kaynaklardan elde edilen faktörharitalarından yararlanılmıştır. Bu haritalardan elde edilen jeoloji,jeomorfoloji, eğim, bakı, yağış, akarsuya uzaklık, yeraltı suyu, toprak vearazi kullanım özelliklerine ait veriler koşullara bağlı ağırlıklı çakıştırmayöntemi ile birleştirilerek, taşkın risk alanları belirlenmiş veharitalanmıştır.Çalışmanın zarar analizi sonuçlarına göre Kıbrıs’ta, geçmişyıllarda yaşanmış, günümüz ve gelecekte yaşanabilecek fırtına değerlerigeleceğe doğru 24.514.7 oranında artmaktadır. Fırtına risk analizisonucuna göre ise adanın % 51.19’unun risk altında, % 27.51’ininderisk altında olmadığı anlaşılmıştır. Adada en riskli alanlar Lefkoşayerleşim merkezi çevresidir. Riskin en az olduğu alanlar ise Girne veLimasol çevreleri ile Trodos Dağları civarıdır. Bu kapsamda öncelikliolarak multidisipliner bir bilim anlayışıyla daha kapsamlı planlamalarınyapılması ve halkın konu hakkında bilinçlendirilmesi gerekmektedir.
Cyprus is the third biggest island in the Mediterranean and it faces various natural disasters. Approximately 2685 individuals have been affected by these disasters in the last 20-30 years and economic damage amounts to 14.340 million dollars. The biggest economic damage among the disasters has been caused by storms. The storms which average an annual 0.10 have affected 40 individuals in different years and caused damage of 10 million dollars. The study aims to analyze the storms that have seriously damaged the country economy in Cyprus by the help of Geographical Information Systems (GIS) in the framework of the risks they may create. The study seeks answers to questions such as “What are the dimensions of the risk in the island of Cyprus? Which regions are under risk in the island? Which settlements are affected from this risk the most? What needs to be done in this respect?”. The study makes use of various scales and factor maps obtained from different sources. Data regarding geology, geo-morphology, slope, exposure rainfall, distance to rivers, underground water and land and soil use characteristics obtained from these factor maps are connected with condition dependent overlay method to identify and map risk areas. Damage analysis results of the study shows that storm values from the past to future possible storms have increased at a rate of 24.514.7 in favor of future storms. Results of storm risk analysis points out that 51.19% of the island is under risk and 27.51% of the island is free from storm risk. The riskiest areas are the settlement of Nicosia and its environs. The least risk is seen in Kyrenia and Limassol and Trodos Mountain areas. It is necessary to make more comprehensive plans with a multidisciplinary scientific approach and create awareness in the public regarding the issue.
