Z KUŞAĞI TÜKETİCİLERİN MİNİMALİZM YÖNELİMLERİNİN YAŞAM TATMİNİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: KENDİNİ GERÇEKLEŞTİRMENİN ARACILIK ROLÜ


Gelibolu M.

KAFKAS ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ ve İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ DERGİSİ , cilt.16, sa.31, ss.355-381, 2025 (ESCI)

Özet

Kaynakların hızla tüketildiği günümüzde geleceği şekillendirme potansiyeline sahip olan Z kuşağının minimalizm yönelimlerinin araştırılması, sürdürülebilir uygulamaları teşvik edecek pazarlama stratejilerinin benimsenmesi açısından önemlidir. Bu araştırmanın amacı Z kuşağı tüketicilerin minimalizm yönelimlerinin yaşam tatmini üzerindeki etkisini tüketici davranışları kapsamında araştırmaktır. Araştırmada nicel yöntemler kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini Z kuşağı olarak sınıflandırılan 18-26 aralığındaki tüketiciler oluşturmaktadır. Kolayda örnekleme ile çevrimiçi anket yöntemi kullanılarak 228 katılımcıdan veri toplanmıştır. Araştırmanın analizleri En Küçük Kareler Yöntemi Yapısal Eşitlik Modellemesi (EKKY-YEM) ile gerçekleştirilmiş; tanımlayıcı istatistikler için SPSS yazılımı kullanılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre minimalizmin Z kuşağı tüketicilerinin yaşam tatmini üzerinde doğrudan bir etkisi bulunmamaktadır. Bununla birlikte, minimalizmin kendini gerçekleştirme üzerinde olumlu bir etkisi olduğu; kendini gerçekleştirmenin ise yaşam tatmini üzerinde pozitif bir etkisinin bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, kendini gerçekleştirmenin, minimalizmin yaşam tatmini üzerindeki etkisinde tam aracı rol oynadığı belirlenmiştir. Bu doğrultuda, minimalizmin yaşam tatminini artırabilmesi, Z kuşağının psikolojik gereksinimlerinden biri olan kendini gerçekleştirme ihtiyacını karşılaması durumunda mümkün olmaktadır.