Bu çalışma, Damascus tekesi spermasının Tris sulandırıcısına ilave edilen farklı oranlarda şeker ve yumurta sarısının (YS) 4 °C’de bazı spermatolojik özellikler ve fertiliteye etkilerinin saptanması amacıyla yapıldı. Her grupta 8 dişi olacak şekilde biri kontrol (doğal aşım) olmak üzere toplamda 4 grup oluşturuldu. Fertilite parametreleri bakımından progesteron ölçümleri (21. gün) ve doğum oranları kaydedildi. Üreme sezonunda 4 adet tekeden haftada 2 defa sperma alındı. Spermalar birleştirildikten sonra 3 ayrı sulandırıcıyla (Grup 1: 1.3 g fruktoz, 0,2 g glikoz, %20 YS; Grup 2: 0.9 g fruktoz, 0.1 g glikoz, 3% YS; Grup 3: 0.2 g fruktoz, 0.1 g glikoz, %0 YS) sulandırıldı ve 96 saat süreyle 4 °C’de saklandı. 12-24. ve 36-60. saatlerde en düşük motilite grup 1’de saptanırken, en yüksek motilite ise grup 2’de kaydedildi (p<0.05). Anormal spermatozoon oranları bakımından gruplar arasında fark gözlenmedi (p>0.05). Ölü-canlı spermatozoon oranı bakımından 72. saate kadar en yüksek değer grup 1’de saptandı (p<0.05). Spermatolojik değerlendirmeler sonucunda %20 YS katılan grupta sperma kalitesinin saklama süresince belirgin oranda düşük olduğu, az oranda YS eklenen (%3) grupta ise yüksek motilite ve longevite saptandı. Gruplar ve doğal aşım arasında 21. gün gebelik ve doğum oranları bakımından fark görülmedi (p>0.05). Sonuç olarak Damascus teke spermasının kısa süreli saklanmasında Tris sulandırıcısına düşük miktarlarda yumurta sarısı ve şeker ilavesinin spermatolojik değerlere önemli derecede fayda sağladığı fertilite bakımından doğal aşım grubu ile benzer olduğu saptanmıştır.
This study was carried out to determine effects of different proportions of sugar and egg yolk (EY) added to Tris in Damascus bucks on some spermatological properties and fertility at 4°C. Goats to be inseminated in a total of 4 groups with 8 females in each group, one of which was the control (natural breeding). Progesterone measurements and birth rates were recorded. During the breeding season semen was collected from 4 bucks twice a week. After pooling, semen diluted with 3 different diluents (Group 1: 1.3 g fructose, 0.2 g glucose, %20 EY; Group 2: 0.9 g fructose, 0.1 g glucose, 3% EY; Group 3: 0.2 g fructose, 0.1 g glucose, 0% EY) and stored for 96 hours. At 12-24, 36-60 hours, lowest motility was detected in group1 and highest motility in group2 (p<0.05). There was no difference between groups in abnormal spermatozoa rates (p>0.05). Highest value of dead-live spermatozoa ratio was determined in group1 until 72nd hour (p<0.05). Consequently, semen quality was found to be significantly lower in the group with of 20% EY, and highest motility and longevity were found in the group with a small amount of (3%) added EY. There was no difference in 21st- day pregnancy and birth rates between groups and natural breeding. Consequently, it was determined that addition of EY and sugar in low amounts to Tris diluent in short-term storage of Damascus buck semen provided significant benefits on spermatological values, was found to be similar to natural breeding group in terms of fertility.
