Akademik Veri Yönetim Sistemi
FOLKLOR/EDEBIYAT: HALKBILIM, ETNOLOJI, ANTROPOLOJI, EDEBIYAT, cilt.25, sa.97, ss.71-94, 2019 (Scopus)
Bu çalışma, dinler arası ortak bir değer olan Hızır inancının üç semavi dindeki yansımasını konu almaktadır. Amacımız, üç semavi dine mensup cemaatin bir arada yaşadığı Antakya ve Samandağ’da, ortak ve köklü bir inanış olan “Hızır inancının” temel unsurlarını anlamaya çalışmak ve bu inanca bağlı olarak ger çekleşen pratiklerin, adetlerin neler olduğunu tespit etmektir. Alan araştırması, Aralık 2016/Ocak 2017 tarihlerinde Antakya ve Samandağ’da gerçekleştirilmiştir. Hızır inancı, Musevi, Hristiyan ve Müslüman cemaatlerde köklü bir geçmişe sahiptir. Kimi inanışa göre kutsal bir ruh, kimisine göre ise nebi yani peygam berdir. Ancak Hızır, İlya ya da Mar Corcus’un ortak noktası, farklı şekillerde (genç, yaşlı vb.) insanların yardımına yetiştiğine olan inançtır. Hızır inancı, kriz anında insanı yatıştıran, insana yaşadığı dünyada karşılaştığı güçlüklere karşı sağduyulu olmayı telkin eden, şükretme vb. duyguları pekiştiren bireyin kendini güvende hissetmesini sağlayan gündelik hayatın en önemli parçasıdır. “Ya İlyahu hannebi”, “Ya Mar Corcus”, “Ya Hızır”, “Ya Hıdır-ıl Ahdar” biçi minde tüm bu semaya yükselen çağırışlar, üç semavi dinin ortak noktası olan Hızır’ın kimi zaman tanrı ile kul arasında aracılık etmesi, kimi zaman ise acil durumlarda işleri yoluna koyması için bir yakarıştır.