Research Information System
in: SAĞLIK & BİLİM 2024: Güncel Tıp-I , Şeyho Cem YÜCETAŞ, Editor, Efe Akademi Yayınevi , İstanbul, pp.153-172, 2024
Endometriyum kanseri (EK), tüm kadın kanserleri arasında yedinci sırada yer almaktadır. EK vakaları sıklıkla postmenapozal dönemde görülmektedir (Morice ve ark., 2016). 5 yıllık genel sağkalım (overall survival-OS) oranı %74'ten %91'e çıkmıştır. EK’nde sağkalım oranının giderek artması hem sınıflandırma yöntemlerinin gelişmesi hem de sınıflandırmaya uygun tedavi yöntemlerinin geliştirilebilmesinden kaynaklanmaktadır. Buna rağmen, hastaların %8-10'u kanserin ilerlemesi veya nüks etmesi ile başvurmaktadır. %17'lik 5 yıllık OS gibi kötü prognozun ortaya çıkması etkili sistemik tedavinin eksikliğini göstermektedir. EK görülme sıklığının her yıl %1-2 oranında arttığı bildirilmiştir. Bu durum, kısmen nüfusun yaşlanmasının yanı sıra hastalarda obezitenin artmasıyla açıklanmaktadır. EK gelişimi için en önemli risk faktörleri eksojen veya endojen östrojene maruz kalma ile ilgilidir; bunlar arasında östrojen kullanımı, nulliparite, erken menarş, geç menopoz, obezite yer almaktadır. Hipertansiyon ve hiperinsülinemi de risk faktörleri olarak tanımlanmıştır. Son olarak, EK'nin %90'ından fazlası sporadiktir. %5-10'unun kalıtsal olduğunu ve kalıtsal non-polipozis kolorektal kanser olarak da bilinen Lynch sendromunun bir parçası olduğunu belirtmek önemlidir. Bu kanser türü uyuşmazlık onarımı (missmatch repair-MMR) genlerindeki germline mutasyonu ile ilişkilidir. Genç kadınlarda gelişme eğilimindedir ve özellikle EK ile başvuran 50 yaşın altındaki kadınlarda Lynch sendromunun saptanmasında daha dikkatli olunması gerekmektedir (Domchek & Robson, 2019).