Bilişim teknolojilerinin gelişmesi ve kullanımının yaygınlaşması, kişisel verilerin toplanmasını ve paylaşımını önemli ölçüde kolaylaştırmış ve bunun sonuçları bireylerin temel hak ve özgürlüklerini etkilediği için hukuki düzenlemeler yapma ihtiyacı doğmuştur. Gerek dünya genelinde ve gerekse ülkemizde kişisel verileri korumayı amaçlayan çeşitli hukuksal düzenlemeler yapılmış, bunun doğal bir sonucu olarak, mahkemelerde görülen davalar neticesinde yargı içtihatları oluşmuştur. Nitekim gerek AİHM’nin ve gerekse AYM’nin konu hakkında önemli kararları bulunmaktadır.Özel hayata saygı hakkı kapsamında yer alan kişisel verilerinin korunması, Anayasanın 20. maddesinde düzenlenmiştir. Anayasa Mahkemesinin bu kapsamda verdiği bireysel başvuru ve norm denetimi kararları artış eğilimi göstermektedir. Mahkemeye bu konuda yapılan başvurulardan bir kısmı, güvenlik soruşturmaları ve arşiv araştırması kapsamındaki bilgilerinin işlenmesinden ve kullanılmasından kaynaklanan hak ihlallerine ilişkindir. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamındaki bilgilerin arşivlenerek saklanması, bireylerin özel hayatını olumsuz yönde etkileyeceğinden, bu kapsamdaki verilerin nasıl ve ne kadar süre tutulacağı, ne şekilde kullanılacağı ve bu konuda kişiler için sağlanan güvencelerin neler olduğunun incelenmesi gerekliliğinden hareketle yapılan bu çalışmada, Anayasa Mahkemesinin Fatih Saraman kararı ve 4045 Sayılı Kanun’a ilişkin olarak verdiği iptal kararı ele alınmıştır. Çalışmada Anayasa Mahkemesinin başvuruları incelerken izlediği yöntem, belirlediği ilkeler, hak ihlallerine yaklaşımı ve özel hayata saygı hakkı bağlamında kişisel verilerin korunması hakkına ilişkin değerlendirmeleri incelenmiştir.
The development and spread of information technologies have significantly facilitated the collection and sharing of personal data with affect to thefundamental rights and freedoms of individuals. Therefore necessity to makelegal arrangements to protect individuals has increased. Various legal arrangements have been made to protect personal data both in the world and in Turkey,and judicial jurisprudence has occurred as a result of the cases brought to thecourts. As a matter of fact, both the ECHR and the Turkish Constitutional Courthave made remarkable decisions on this subject. The protection of personal data within the scope of the right to respectfor private life is regulated in Article 20 of the Turkish Constitution. The number of individual application decisions and norm control decisions made by theConstitutional Court in this context tend to increase. Some of the applicationson this matter are related to the violations of rights arising from the process anduse of information gathered from background checks and archive researchs.Since archiving and storing information gathered from the background checksand archive researchs will negatively affect the private life of individuals, thenecessity of examining how and for how long the data is to be kept, how it will be used and what the guarantees are provided for individuals in this regard hasarisen. Therefore in this study, the decisions of the Constitutional Court regarding the Fatih Saraman and the revocation of Law No. 4045 are discussed. Themethods and approaches that the Constitutional Court followed while examining the applications are focused mainly.
