Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Çerçevesinde 5.Sınıf Matematik Ders Kitaplarındaki Öğrenme Unsurlarının İncelenmesi


Creative Commons License

Duran M.

Matematik ve Fen-Teknoloji Eğitimi Alanında Yenilikçi Tartışmalar-2, İLGÜN ŞÜKRÜ, ALTINTAŞ ESRA, ERDOĞAN FATMA, Editör, Vizetek Yayıncılık, Ankara, ss.218-251, 2025

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Mesleki Kitap
  • Basım Tarihi: 2025
  • Yayınevi: Vizetek Yayıncılık
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.218-251
  • Editörler: İLGÜN ŞÜKRÜ, ALTINTAŞ ESRA, ERDOĞAN FATMA, Editör
  • Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu bölüm, Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli (TYMM) çerçevesinde hazırlanmış 5. sınıf matematik ders kitaplarının öğrenme unsurlarını (örnekler, sorular, etkinlikler, problemler vb.) değerler, eğilimler ve bütünleşik kavramsal beceriler açısından incelemektedir. Nitel araştırma deseninde yürütülen çalışmada doküman analizi yöntemi kullanılmış; 2024-2025 öğretim yılında Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yayımlanan iki ders kitabı analiz edilmiştir. Bulgular, ders kitaplarının TYMM’nin öngördüğü bütüncül eğitim anlayışını kısmen yansıttığını göstermektedir. Değerler boyutunda “duyarlılık”, “öz denetim/sağlıklı yaşam” ve “sorumluluk” en sık karşılaşılan değerlerdir; buna karşın “saygı”, “sabır” ve “aile bütünlüğü” gibi değerlerin temsilinin sınırlı olduğu görülmüştür. Eğilimler boyutunda “analitik düşünme”, “gerçeği arama” ve “yaratıcılık” ön plana çıkarken, “soru sorma” ve “şüphe duyma” gibi eleştirel eğilimlerin az yer bulduğu belirlenmiştir. Kavramsal beceriler açısından ise “yorumlama”, “çıkarım yapma” ve “muhakeme” becerilerinin baskın olduğu, buna karşın “sentezleme” ve “bilgi toplama” gibi becerilerin yetersiz temsil edildiği saptanmıştır. Sonuç olarak, 5. sınıf matematik ders kitaplarının TYMM felsefesini yansıttığı ancak bileşenler arasında denge ve çeşitlilik bakımından geliştirmeye açık alanlar bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma, matematik öğretiminde değer ve beceri bütünleşmesini artıracak içerik düzenlemelerine ve disiplinler arası yaklaşımlara ihtiyaç olduğunu vurgulamaktadır.

This section examines the learning elements (examples, questions, activities, problems, etc.) in 5th-grade mathematics textbooks prepared within the framework of the Türkiye Century Education Model (TYMM) regarding values, dispositions, and integrated conceptual skills. This study employed a qualitative research design and employed document analysis. two textbooks published by the Ministry of National Education in the 2024-2025 academic year were analyzed. The findings indicate that the textbooks partially reflect the holistic education approach envisioned by TYMM. In the valuesdimension, the most frequently encountered values ​​are "sensitivity," "self-control/healthy living," and "responsibility," while the representation of values ​​such as "respect," "patience," and "family unity" is limited. In the dispositions dimension, "analytical thinking," "seeking truth," and "creativity" are prominent, while critical dispositions such as "questioning" and "doubt" are less prominent. In terms of conceptual skills, it was determined that interpretation inference and reasoning skills were dominant, while skills such as synthesizing and information gathering were underrepresented. The conclusion was that fifth-grade mathematics textbooks reflect the TYMM philosophy, but there is room for improvement in terms of balance and diversity among components. The study emphasizes the need for content modifications and interdisciplinary approaches that will enhance the integration of values and skills in mathematics teaching.