Akademik Veri Yönetim Sistemi
X. Veteriner Gıda Hijyeni Kongresi, Diyarbakır, Türkiye, 25 Nisan 2024, (Özet Bildiri)
Yeni Genomik Teknikler (YGT), enerji tasarrufu sağlayabilen,
kirliliği azaltılmış tarımsal üretimin ve hammaddelerin
endüstriyel işletmelerin gelişmesini kolaylaştırabilen, gıda
zincirinin güvenli bir şekilde sürdürülebilirliğini ve dayanıklılığını
artırmaya yardımcı olmaktadır. Aynı zamanda döngüsel bir
biyoekonomiye katkıda bulunabilecek ve Avrupa Yeşil
Antlaşması ile Tarladan Sofraya Stratejisinin hedeflerini
destekleyen bitki ve bitkisel ürünlerin geliştirilmesini, piyasaya
sürülmesini sağlayan araçlardır. Yeni genomik teknikler, bitkinin
kendi DNA’sından veya ilgili bir bitkiden istediği doğru özellikleri
tanımlayıp seçer ve bu sayede daha yüksek verim sağlayan
gelişmiş bitki çeşitlerinin hassas ve verimli bir şekilde
geliştirilmesine olanak sağlar. Avrupa Birliği yeni genomik
tekniklerle elde edilen bitkiler GDO’lu bitkilerle aynı kurallara
tabi olduğunu bildirmiştir.
Avrupa Komisyonu mevcut GDO mevzuatının bazı YGT
ürünlerini içeren araştırma ve pazarlamayı düzenlemek için
yeterli olamayacağını ve değiştirilmesi gerektiğini belirtmiştir.
Oluşacak olan yeni mevzuatta, düzenlemeye tabi tutulan
ürünlerin araştırma ve kullanımına ilişkin kısıtlamaların,
bunların kullanımıyla bağlantılı risklerle orantılı olması
beklenmektedir. Avrupa Komisyonun düzenlemiş olduğu bu
yeni teklifte YGT tesislerinin farklı risk profillerini yansıtması ve
piyasaya sürülmesi için iki farklı yol oluşturmuş. Bu kapsamda,
bu alandaki yeni düzenlemeler için Avrupa Birliğinin tarımsal
gıda üretiminde dışa bağımlılığın azalmasına ve sürdürülebilir
bir tarıma geçişe katkıda bulunacağı amaçlamıştır. Sonuç olarak,
bu derleme, AB’nin konuyla ilgili yeni bakış ve yasal
düzenlemelerinin neler olduğu ve gelecekte AB dışındaki
ülkelerinde bu konuya bakışlarına zemin oluşturacak yasal
düzenlemeleri özetlemek için kaleme alınmıştır. Türkiye içinde
YGT ile ilgili yeni düzenlemeler ve AB ve diğer ülkelerle bu
konular ile oluşacak ticaretlerdeki yaklaşımlara öneriler
getirecektir.
New Genomic Techniques (YGT) can save energy, reduce
pollution, agricultural production and raw materials, facilitate
the development of industrial enterprises, help to increase the
sustainability and resilience of the food chain in a safe way. They
are also tools that enable the development and launch of plants
and plant products that can contribute to a circular bioeconomy
and support the objectives of the European Green Deal and the
Farm to Fork Strategy. New genomic techniques identify and
select the right traits that the plant wants from its own DNA or
from a plant of interest, allowing for the precise and efficient
development of advanced plant varieties that yield higher
yields. The European Union has reported that plants obtained
with new genomic techniques are subject to the same rules as
GMO plants. The European Commission has stated that the
current GMO legislation is not sufficient to regulate research
and marketing involving some YGT products and needs to be
amended. In the new legislation, restrictions on the research
and use of regulated products are expected to be proportionate
to the risks associated with their use. In this new proposal
prepared by the European Commission, YGT has created two
different ways for its facilities to reflect different risk profiles
and to be put on the market. In this context, it is aimed that the
European Union will contribute to the reduction of foreign
dependency in agricultural food production and the transition
to a sustainable agriculture for the new regulations in this field.
As a result, this review has been written to summarize the EU's
new views and legal regulations on the subject and the legal
regulations that will form the basis for their views on this issue
in non-EU countries in the future. It will bring suggestions to
new regulations on YGT within Turkey and approaches to trade
with the EU and other countries on these issues.