Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Semra Kolcu
Danışman: Ahmet Balcı
Özet:
Bu araştırma ortaokul (5, 6, 7 ve 8. sınıf) Türkçe ders kitaplarındaki
metinlerin 'metinlerarasılık' niteliğini belirlemeyi ve değerlendirmeyi
amaçlamaktadır. Metinlerarasılık nitelikleri belirlenirken ders
kitaplarının içerisindeki metinlerin birbiriyle olan ilişkileri değil,
ele alınan her bir metnin, dilsel yapıların tümüyle olan ilişkileri
incelenmiştir. Araştırmada betimsel model kullanılmış, araştırma amacına
ulaşabilmek için toplanan veriler "içerik analizi" yöntemiyle
değerlendirilmiştir. Araştırmanın evrenini; Milli Eğitim Bakanlığının
2016-2017 eğitim öğretim yılında Türkçe derslerinde ders kitabı olarak
kullanılmasına onay verdiği ortaokul 5, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders
kitapları oluşturmaktadır. Evrenin ulaşılabilir olması sebebiyle
örneklem almaya gidilmemiş evrenin tamamına ulaşılmıştır. Ortaokul
Türkçe ders kitaplarının metinlerarası görünümünü belirlemek amacıyla
literatür taraması yapılarak "Metinlerarasılık Değerlendirme Formu"
geliştirilmiştir. Değerlendirme formunun geçerliği uzman görüşüyle
sağlanmıştır. Güvenirlik katsayısı ise 0,89 olarak hesaplanmıştır.
Formun son hâline ulaşmasıyla birlikte veriler form üzerinden
toplanmıştır.
Araştırmada temel amacın yanı sıra ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki
metinlerde bulunan metinlerarasılık unsurlarının sınıflara, metin
türlerine (bilgilendirici, öyküleyici, şiir) ve yayınevlerine göre
farklılığı/dağılımı da analiz edilmiştir.
Araştırma sonucunda 'metinlerarası' unsurların, Türkçe ders
kitaplarındaki metinlerde belirli bir düzen çerçevesinde bulunmadığı ve
metin türlerine göre belirli bir dağılım göstermediği tespit edilmiştir.
Yerinde ve bir amacı gerçekleştirebilecek nitelikli örneklere rastlansa
da; bu metinlerarası unsurların kitap içerisinde, diğer kitaplarla ve
sınıf seviyelerine göre tutarlı bir oluşuma sahip olmadığı görülmüştür.
Ortaya çıkan sonuçlara istinaden, öğretim programına, ders kitabı oluşum
sürecine ve öğretmenlere; kısaca eğitim-öğretimi kapsayan her türlü
aşamada yapılabileceklere yönelik önerilerde bulunulmuştur.