Postpartum sütçü ineklerde suni tohumlama anında ve suni tohumlama sonrası 12. günde uygulanan GnRH dozunun azaltılmasının gebelik oranı üzerine etkisi


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Klinik Bilimler, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Gülseda KARSAVURANOĞLU

Danışman: Mustafa Kemal Sarıbay

Özet:

Sunulan çalışmada, postpartum sütçü ineklerde, ST anında ve ST sonrası 12. günde uygulanan GnRH’nın dozunun azaltılmasının ovulasyon ve gebelik oranı üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlandı. Çalışmada 90 baş Holstein ırkı inek kullanıldı.

Çalışmada ovaryum muayeneleri 6–8 MHz lineer problu real-time ultrason ile gerçekleştirildi ve ovaryum üzerindeki folikülün hangi ovaryumda olduğu ve çapı kaydedildi. Hayvanlar 3 eşit gruba bölündü, I. gruba (n=30) ST anında ve ST sonrası 12. günde kas içi yoldan 10 μg GnRH uygulandı, II. gruba (n=30) ST anında ve ST sonrası 12. günde kas içi yoldan 5 μg GnRH uygulandı. Üçüncü grup (n=30) kontrol grubu olarak bırakıldı.

Preovulatör foliküllerin sağ ovaryumda %54.44, sol ovaryumda ise %45.56 oranında bulunduğu tespit edildi (P>0.05). Suni tohumlamalardan 24 saat gerçekleştirilen ultrason muayenelerinde ovulasyon oranları sırasıyla grup I, II ve III’te %90.0, 83.33 ve 76.66 olarak belirlendi (p>0.05). Ovulasyon oranlarının sağ ve sol ovaryumdaki dağılımının sırasıyla %83.67 ve %82.97 oranlarında olduğu (P>0.05) belirlendi. Ovulasyon gerçekleşen pre-ovulatör foliküllerin çapları grup I, II ve III’te sırasıyla 16.52±0.31 cm, 16.24±0.30 cm ve 16.61±0.31 cm, ovulasyon gerçekleşmeyen pre-ovulatör foliküllerin çapları ise sırasıyla 22.00±0.58 cm, 20.60±0.81 cm ve 18.86±1.60 cm olarak belirlendi. Yapılan istatistiksel değerlendirmede ise farkın grup I ve II’de (P<0.001), grup III’te ise (P<0.05) olduğu tespit edildi. Elde edilen bulgular, preovulatör foliküllerin çaplarının fertilite oranlarını etkilediğini göstermektedir.

Otuzuncu günde yapılan ultrason muayenesinde gebelik oranları sırasıyla grup I, II ve III’te %80.0, 80.0 ve 76.7 olarak tespit edildi (p>0.05) ve GnRH’ın 10 μg veya 5 μg dozunda uygulanmasının eşit derecede etkili olduğu belirlendi. Çalışmada 65. günde yapılan gebelik muayenelerinde ise grup I, II ve III’te sırasıyla %4.16, 12.50, 13.04 oranlarında gebelik kayıpları tespit edildi (P>0.05). En az kaybın tam doz GnRH uygulanan grup II’de meydana geldiği, fakat diğer gruplarla arasındaki farkın istatistiki olarak ortaya çıkması için daha fazla sayıda ineğin kullanılması gerektiği kanaatine varıldı.