Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkçe Eğitimi (Yl) (Tezli), Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Gizem Çıplak
Danışman: Ahmet Balcı
Özet:
Bu çalışmanın amacı ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metinleri okunabilirlik
bakımından incelemektir. Bu çalışmanın modeli temel nitel araştırma desenidir.
Çalışmada veriler doküman analizi ile toplanmıştır ve incelenen materyaller 2021-
2022 eğitim öğretim yılında kullanılan ortaokul Türkçe ders kitaplarıdır. Çalışmada
ele alınan 151 metin Ateşman Okunabilirlik Formülü ve Çetinkaya Okunabilirlik
Formülüne göre değerlendirilmiştir. Çalışmada ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki
metinlerin Ateşman Okunabilirlik Formülüne göre genellikle "kolay" ve "orta
güçlükte", Çetinkaya Okunabilirlik Formülüne göre genellikle eğitsel okuma ve 8, 9.
sınıf düzeyinde olduğu görülmüştür. Ortaokul Türkçe ders kitabındaki bazı
metinlerin okunabilirlik açısından öğrencilerin sınıf seviyelerinin üstünde olduğu
belirlenmiştir. Bunun yanında ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin
ortalama okunabilirlik değerleri dikkate alındığında Ateşman Okunabilirlik
Formülüne göre "kolay" ve "orta" düzey olarak değiştiği, Çetinkaya Okunabilirlik
Formülüne göre ise tamamının eğitsel okuma ve 8, 9. sınıf düzeyinde olduğu
belirlenmiştir. Türkçe ders kitaplarında bulunan metinlerin okunabilirlik
durumlarının 5. sınıftan 8. sınıfa düzenli biçimde artmadığı görülmüştür. Ayrıca aynı
sınıf seviyesinde olan kitaplar arasında okunabilirlik düzeyi bakımından bir eşitlik
olmadığı belirlenmiştir.