Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Abd, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SERPİLAY MUM DULDA
Danışman: Emine Kır Biçer
Özet:
Bu araştırma, inhaler kortikosteroid tedavisi
uygulanan Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) olan bireylerde oral
mukozit görülme durumu ile ağız bakım alışkanlıkları arasındaki ilişkiyi
değerlendirmek amacıyla yapılmıştır.
Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tasarımda yürütülen bu
araştırmaya, bir üniversite hastanesinin göğüs hastalıkları polikliniğine
başvuran ve inhaler kortikosteroid kullanan 72 KOAH hastası dahil edilmiştir.
Veriler, Sosyodemografik Bilgi Formu, Ağız Sağlığı Değerlendirme Formu, Dünya
Sağlık Örgütü (DSÖ) Oral Mukozit Derecelendirme Ölçeği ve Ağız Bakımı
Öz-Yetkinlik İnanç Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı
istatistiklerin yanı sıra bağımsız gruplar t-testi, ANOVA, Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis
ve Spearman korelasyon analizi kullanılmıştır.
Katılımcıların çoğunda hafif ve orta düzeyde oral
mukozit bulguları saptanmıştır. Ağız kuruluğu, tat alma bozukluğu, periodontal
hastalık ve diş çürüğü gibi ağız sağlığına ilişkin sorunların yaygın olduğu
belirlenmiştir. Ağız bakım alışkanlıklarının genellikle yetersiz olduğu;
düzenli diş fırçalama oranının düşük, diş fırçası değiştirme süresinin uzun ve
ağız bakım ürünü kullanımının sınırlı olduğu görülmüştür. Diş fırçalama
sıklığı, periodontal hastalık varlığı ve ağız hijyen durumu ile mukozit düzeyleri
arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Ayrıca, ağız
sağlığı puanları ile DSÖ mukozit skorları arasında pozitif korelasyon
belirlenmiştir (r=0.804, p<0.001).
Araştırma bulguları, inhaler kortikosteroid kullanan
KOAH’lı bireylerde ağız bakım alışkanlıklarının yetersiz olduğunu ve bu durumun
oral mukozit gelişimini olumsuz etkilediğini göstermektedir. Ağız sağlığına
ilişkin bilgi ve becerilerin artırılmasına yönelik hemşirelik temelli eğitim
müdahalelerinin, mukozit riskini azaltmada etkili olabileceği düşünülmektedir.