Hatay Yöresinde Sert Çekirdekli Meyve Üretiminin Geliştirilmesi


Özdemir A. E., Özdemir E.(Yürütücü), Ayanoğlu H., Mermi S., Bayazıt S., Ertürk (Çandır) E., et al.

Diğer Resmi Kurumlarca Desteklenen Proje, 2000 - 2004

  • Proje Türü: Diğer Resmi Kurumlarca Desteklenen Proje
  • Başlama Tarihi: Ocak 2000
  • Bitiş Tarihi: Aralık 2004

Proje Özeti

Proje kapsamında Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümüne tahsis edilen Kırıkhan-Soğuksu Meyvecilik Üretme İstasyonundaki arazide sert çekirdekli meyve tür ve çeşitleriyle deneme parselleri 2000 yılında kurulmuştur. Denemede 22 kayısı çeşit ve tipi (Priana, Ferriana, Tyrinthe, Palstein, Belliana, Harcot, A.Errani, CNEF-C, Canino, Goldcot, Harlayne, Harogem, Harglow, Sakıt 2, Roksana, 22/90, 7/89, 11/89, 30/89, 5/89, 1/89, 27/89), 14 erik çeşit ve tipi (Can, Papaz, Havran, Ozark Premier, 31 C 03, 07 C 11, 07 C 02, 33 C 06, 07 C 05, 33 C 15, 01 C 07, 33 C 04, 33 C 03, 07 C 11) ile 9 şeftali ve nektarin çeşidi (Armking, Starkred Gold, Maygrand, Summer Superstar, Fantasia, Redgold, Monreo, Rio Oso Gem, Redglobe) kullanılmıştır. Kırıkhan’daki çalışmaya ilave olarak 2002 yılı sonunda fidan temini konusunda gerekli hazırlıklar tamamlanmış ve Tarım İl Müdürlüğü ile işbirliği içerisinde Yayladağı ve Hassa ilçelerinde 2003 yılında 5 kayısı, (Priana, Ferriana, Bebeco, Bulido, Sakıt-2), 11 şeftali ve nektarin (May Crest, Elegant Lady, Spring Time, Spring Crest, Summer Superstar, Fantasia, Stark Redgold, Springred, Maygold, Maygrand) çeşitleriyle demonstrasyon bahçeleri kurulmuştur.

            Proje 15 yıl süreli olarak (3’er yıllık dilimler halinde) hazırlanmıştır. İlk 3 yılın sonunda Devlet Planlama Teşkilatı tarafından desteklenmesi sona erdiğinden ilk aşamada öncelikle bahçelerin kurulması için gerekli çalışmalar yapılmış ve bazı morfolojik özellikler ve fenolojik gözlemlere ait ilk sonuçlar alınmıştır. İleriki yıllarda ilgili çalışmalara devam edilerek elde edilen verilerin ışığı altında yöreye uygun kayısı, şeftali, nektarin ve erik konusunda çeşit önerilerinde bulunulabilecektir. Çalışmadan elde edilen ilk bulgulara göre;

         Kayısı çeşitleri arasında en fazla gövde çapı Harlayne ve Goldcot çeşitlerinden elde edilmiştir. En fazla sürgün uzunluğu ve en iyi gelişme ise Harlayne, Goldcot ve 27/89 kayısı çeşitleri ve tipinde bulunmuştur. En erken çiçeklenme Harlayne (6 Şubat) çeşidinde, en geç çiçeklenme ise Harogem, Harglow ve Sakıt 2 (20-22 Mart) çeşitlerinde saptanmıştır. Çiçeklenme dönemini en erken 1/89, Antonio Errani ve Thyrinthe (3-6 Mart) kayısı tip ve çeşitleri tamamlamıştır.

         Şeftali ve nektarin çeşitleri arasında en fazla gövde çapı ve en iyi gelişme Fantasia çeşidinde bulunmuştur. En fazla sürgün uzunluğu ise Fantasia ve Redgold çeşitlerinden elde edilmiştir. En erken çiçeklenme 22 Şubatta Armking ve Stark Redgold nektarin çeşitlerinde, en geç çiçeklenme ise 3 Martta Rio Oso Gem şeftali çeşidinde saptanmıştır. Çiçeklenme dönemini en erken Starkred Gold (6 Mart) nektarin çeşidi tamamlamıştır.

            Erik çeşitleri arasında en fazla gövde çapı ve en iyi gelişme Ozark Premier çeşidinde belirlenmiştir. En fazla sürgün uzunluğu ise Havran ve Ozark Premier erik çeşitlerinde saptanmıştır. En erken çiçeklenme 07 C 05 can erik tipinde (18 Şubat), en geç çiçeklenme ise Ozark premier  erik çeşidi ile 33 C 06 can erik tipinde (25-28 Şubat) saptanmıştır. Çiçeklenme dönemini en erken Papaz, 31 C 03 ve 07 C 05 (3-4 Mart) erik çeşit ve tipleri tamamlamıştır.