Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uyanık G. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Diğer, 2025 - 2026
Sunulan proje önerisinde, koyunlarda aşım sonrası gebelik tanısında farklı ultrasonografik yöntemlerin (transvajinal, transrektal ve transabdominal) etkinliğinin, farklı zamanlarda (21., 35. ve 50. günler) değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Çalışma, yaşları 2 ile 5 arasında değişen, en az bir doğum yapmış, vücut kondisyon skoru 2,5 ve üzeri olan en az 100 baş İvesi ırkı koyun üzerinde yürütülecektir.
Tüm koyunlara, 60 mg Medroksiprogesteron asetat (MPA) içeren intravaginal süngerler (Esponjavet®, Hipra) yerleştirilecek ve bu süngerler vaginada 7 gün süreyle tutulacaktır. Süngerlerin çıkarıldığı gün, hayvanlara 500 IU eCG (Oviser®, Hipra) ve 125 μg Kloprostenol (PGS®, Alke) intramüsküler olarak uygulanacaktır. Sünger çıkarımından 24 saat sonra, her 10 koyuna 1 fertil koç düşecek şekilde koç katımı yapılacaktır. Koçlar, sabah ve akşam olmak üzere günde iki kez, birer saat süreyle sürüde bulunacaktır. Östrüs/aşım takibi 72. saate kadar devam edecek, aşılan hayvanlar işaretlenerek ayrılacaktır. Aşılanmış koyunlar, aşım sonrası 21., 35. ve 50. günlerde sırasıyla transvajinal, transrektal ve transabdominal yolla, 6--8 MHz problu real-time ultrason cihazı kullanılarak muayene edilecektir. Gebelik teşhisi, gebelik kesesinin yanı sıra embriyo/fetüs, yavru zarları, sıvıları, kalp atımı ve plasentomların gözlemlenmesiyle yapılacaktır. Tüm muayeneler sırasında hem kullanılan yöntem hem de muayene süreleri kaydedilecektir. Elde edilen veriler, uygulanan yöntem ve muayene zamanına göre gruplandırılarak karşılaştırmalı analiz yapılacaktır. Bu sayede, erken gebelik tanısı için en uygun yöntem ve zaman diliminin belirlenmesi hedeflenmektedir. Çalışma, koyunlarda sürü yönetimi ve üreme verimliliğini artırmaya yönelik önemli bilgiler sunmasının yanı sıra, veteriner obstetri alanında bilgi birikimine katkı sağlayacak ve saha uygulamalarına yönelik pratik yararlar ortaya koyacaktır.