Farklı Çevre Sıcaklığında Bıldırcın Rasyonuna Pazarlanamayan Karpuzun Katılmasının Besi Performansı ve Bazı Antioksidan Parametrelere Etkisi

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2021 - 2025

Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
Başlama Tarihi: Mart 2021
Bitiş Tarihi: Şubat 2025

Proje Özeti

Bu çalışmada, pazarlanamayan karpuzların termonötral ve sıcaklık stresi altında yetiştirilen bıldırcın rasyonlarına %5 ve %10 oranında ilavesinin diyetlerin besin madde ve mikrobiyolojik düzeyleri, bıldırcın civcivlerinin besi performansı, karkas özellikleri, heterofil/lenfosit (H/L), serum antioksidan ve kortikosteron değerleri ile karkas yağ asitleri düzeyleri üzerine etkisi araştırılmıştır.

Araştırmada 240 adet 14 günlük yaşta dişi ve erkek japon bıldırcınlar kullanılmıştır. Araştırma 3x2 faktöriyel deneme deseninde yürütülmüştür. Buna göre denemede kontrol %0 (0KA), %5 (5KA) ve %10 (10KA) karpuz ilaveli üç farklı rasyon, termonötral (TN) ve sıcaklık stresine (SS) sahip iki farklı ortam sıcaklığında bıldırcınlara verilmiştir. Hayvan denemesi 28 gün sürmüştür.

Deneme rasyonlarına karpuz ilavesi, yem hazırlama sürecinde, yemlerin toplam mezofilik aerob bakteri sayısını artırmış (p<0.001), küf sayısını az da olsa düşürmüştür (p>0.05) ve maya ise tüm gruplarda ürememiştir.

Karpuz ilavesi bıldırcınların canlı ağırlığını çalışmanın 7. gününden itibaren düşürmüş (p<0.001), karpuz ilaveli gruplarda en yüksek canlı ağırlık 5KA grubunda saptanmıştır. Günlük canlı ağırlık artışı 0KA grubunda karpuz ilaveli gruplardan genelde yüksek saptanmıştır (p<0.001). Günlük yem tüketimi 10KA grubunda diğer iki gruptan daha düşük olduğu (p<0.01), 0KA ve 5KA grupları arasında fark olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca farklı ortam sıcaklığının 14. gün ve 21. gün canlı ağırlığına etkisinin olduğu (p<0.05), bu günlerde TN ortam koşulundaki bıldırcınların canlı ağırlıklarının yüksek olduğu saptanmıştır. Ancak ortam sıcaklığının günlük canlı ağırlık artışı ve günlük yem tüketimi üzerine etkisinin önemsiz olduğu saptanmıştır (p>0.05). Yemden yararlanma oranı çalışmanın ilk haftasında en iyi 0KA grubunda (p<0.001) olup, diğer dönemlerde bir farklılık bulunmamıştır (p>0.05).

Araştırmada sıcak karkas, soğuk karkas, göğüs ve kanat ağırlığı bakımından karpuz ilaveli gruplar kontrol grubundan düşük (p<0.05), ancak 5KA grubu kontrol grubuna benzer bulunmuştur. Farklı ortam sıcaklığında ise SS koşullarındaki bıldırcınların kesim ağırlığı (p<0.05), sıcak karkas ağırlığı (p<0.01), soğuk karkas ağırlığı (p<0.01), göğüs ağırlığı (p<0.01), but ağırlığı (p<0.05), boyun+sırt ağırlığı (p<0.05) ve kalp ağırlığı (p<0.001) önemli derecede düşük saptanmıştır.

Kontrol grubuna göre karpuz ilaveli gruplarda serum kortikosteron düzeyi (p<0.05) ve H/L oranı (p<0.001) düşmüştür. Bu parametrelere ortam sıcaklığının etkisi de önemli bulunmuştur, ancak SS koşullarda serum kortikosteron düzeyi (p<0.01) ve heterofil/lenfosit oranı (p<0.001) artmıştır. But eti yağ asidi kompozisyonu bakımından incelendiğinde, yeme karpuz ilavesinin toplam doymuş yağ asidi (p<0.05), toplam tekli doymamış yağ asidi (p<0.001), toplam çoklu doymamış yap asidi (p<0.01) ve toplam tekli+çoklu doymamış yağ asidine (p<0.05) etkisi önemli saptanmıştır. Kontrol grubuna göre serum MDA seviyesi 5KA grubunda daha düşük tespit edilmiştir (p<0.05). Sıcaklık stresi gruplarında MDA düzeyi artmıştır (p<0.05). GSH-Px düzeyi karpuz ilavesi ile artmış, en yüksek 5KA gruplarında tespit edilmiştir (p<0.001). Termonötral ortamda beslenen bıldırcınlarda GSH-Px (p<0.001) ve CAT (p<0.01) miktarları daha yüksek saptanmıştır. Karpuz ilavesinin GSH ve CAT düzeyleri üzerine etkisi olmamıştır (p>0.05). Deneme grupları arasında ölüm oranında bir farklılık yoktur (p>0.05).

Sonuç olarak karpuzun %5 ve %10 düzeyinde kanatlı rasyonlarına eklenebileceği ve mikrobiyolojik açıdan güvenli bir yem üretilebildiği ortaya konmuştur. Karpuzun bıldırcınlarda H/L, serum kortikosteron ve antioksidan parametreler üzerine olumlu etkileri olduğu tespit edilmiştir. Farklı sıcaklık ortamlarında, besi performansı ve karkas özellikleri açısından 5KA grubu sonuçları 0KA grubundakine yakın olduğu saptanmıştır. Dolayısıyla araştırma sonuçlarının tümü birlikte değerlendirildiğinde bıldırcın diyetlerine %5 oranında karpuz ilavesinin olumsuz bir etkisinin olmadan kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.